«Det folk hvori vår Herre og frelser blev født»

Ved kvar jul vi feirar bør vi bruka tid til å reflektera over samanhengen mellom Jesu fødsel og jødefolkets lagnad.

Det gjeld særleg samanhengen mellom Jesu ord og gråt over Jerusalem (Luk 19,41–44) og tolkinga av eit kjent ord hos profeten Sakarja (12,10): «Då skal dei sjå på meg, på han som dei har gjennomstunge.»

Pogromar og forfølging, like til holocaust, har henta tankegods og galskap frå ei kopling mellom desse orda som låser begge fast i ei bestemt tolking.

Resonnementet er slik:

Det var «Jerusalem», dvs. jødane, ikkje leiarane deira eller romarane og slett ikkje menneskeætta (Adams ætt), som var skuld i Jesu død. Det var jødefolket. Og sidan Sakarja talar om og til «Davids hus og dei som bur i Jerusalem», er koplinga til Luk 19 lett å gjera.

Trass i at det meste av kap. 12 hos Sakarja faktisk er trøysteord til Jerusalem og «Judas hus», som Herren skal vera eit skjold for, men straffeord mot alle «folkeslag som kjem mot Jerusalem.»

Manglet prest og måtte avlyse julegudstjenesten. Da ringte det fra fengselet

Det vart tala lite om jødane i preikene under krigen, då kampen mot «verdssionismen» førte like til utryddingsleirane. Berre ein av dei som la ned statsembeta sine, sokneprest Bang-Hansen i Ilen kyrkje, nemnde lagnaden til jødefolket som medverkande årsak til embetsnedlegginga.

Han viste til «statens forhold til det folk hvori vår Herre og frelser blev født. … Efter Guds ord skal det ikke forfølges. Det skal være kjærlighet mot det. For Gud er det ikke spørsmål om jøde eller greker. For ham er både jøder og germanere syndige mennesker som frelses alene av nåde ved Jesus Kristus.»

Ein annan står det også ein eigen glans av i denne tida. Det er biskop Henrik Hille, som i ei preike over Jesu gråt over Jerusalem, snur den tradisjonelle tilnærminga opp/ned: Hille overfører Jesu ord til Jerusalem til ein dom over kristne si behandling av jødane: «Resultatet ser vi i dag. Et helvede på jorden. Jesus har i sannhet grunn til å gråte over kristenheten, over de folk som kalles kristne […]: Å, om dere hadde visst hva der tjener til eders fred …»

Journalistar treng eit grunnkurs i kva islam djupast sett står for

Det er truleg ei sanning for oss alle at vi ikkje alltid veit kva som tener til vår fred. I jula får vi veta det (Ef 2,3): «Han er vår fred.»