Debatt
Det musikalske syndefallet
Axel Saxe er ein skribent eg i regelen set stor pris på. Men i det han skriv om musikk, er det, i mine augo, eit stort hol.
Saxe godtek klart at tekstar kan vera inspirert av synda og eit resultat av djevelens og demonars virke. Desse tekstane vert ikkje gode om ein «brukar dei rett». Dei må avvisast som det dei er, vonde. Berre om det som ikkje er vondt i seg sjølv, kan den rette bruken diskuterast.
Annonse
Men når ein kjem til musikken, gjeld heilt andre vilkår, ifølgje Saxe. Musikk er kanskje den mest språklike av dei andre uttrykksmåtane (andre: utskjering, målarkunst osv.) for den menneskelege ånd.
Når det gjeld musikken skulle altså menneska kunna utfolda seg (skapa) fritt i eit nøytralt rom, utan at Satan og hans hær kan utretta noko (før ein kjem til bruken av det som dei har skapt). Her er ein utan fare for at synda og dei vonde åndene er verksame slik at resultat vert det motsette av det Gud tilsikta. Er alle musikalske uttrykk slik nøytrale i seg sjølv? Har ikkje syndefallet endra noko her? Eg synest Saxe, før han byrjar å snakka om den rette bruken, bør forklara oss kvifor dette er slik.
Like så sikkert som Gud har gjeve kulturoppdraget (ikkje berre kultur for hand, men også for ånd), like sikkert har syndefallet og djevelens forføring det med seg at den vil fordreia og pervertera det slik at det vert ukultur. Det vert då med på å forføra og pervertera menneska bort frå det som dei av Guds hand er tenkt til. Her lagast godt og her lagast vondt.
Same kor vanskeleg dette kan synast vera, så er det då ingen annan veg enn å søkja etter å skilja det gode frå det vonde, som i all kunst, så òg når det gjeld musikk. Her gjeld òg: Prøv («undersøk», ikkje «ta i bruk») alt og hald fast på det gode.
