Ei folkestyrt folkekyrkje må framleis kjempast for

Den norske kyrkja står framleis svært sterkt i Noreg, mellom anna som den største frivillige organisasjonen i landet. Det relativt nye er likevel at kyrkja no er skilt frå staten og skal stå på eigne bein, styrt av sine eigne, demokratiske organ.

Styringa av kyrkja byggjer på den lutherske tanken om at kyrkja er samfunnet av alle døypte og at fullmaktene til å styra kyrkja eigentleg kjem frå dei lokale kyrkjelydane.

Dette er tanken bak demokratiseringa av kyrkja, der det samtidig er eigne ordningar som skal ta høgde for den særskilde stillinga som både prestar og andre fagpersonar har i kyrkja. Og mykje positivt har over lang tid skjedd på vegen frå ei embetsstyrt kyrkje til ei folkestyrt folkekyrkje. Men ein kan også registrera utviklingstrekk som går i motsett retning.

Me har nyleg vore gjennom ein til dels opprivande debatt om organisering av kyrkja, der eitt av stridstema noko forenkla kan karakteriserast som valet mellom ei meir sentralstyrt eller meir lokalt styrt kyrkje. Kyrkjemøtet har no lagt bort dei omdiskuterte alternativa og vil vidareutvikla dagens ordning. I den nokså tilspissa situasjonen me var i, var nok det klokt.

Det viktigaste no er at dette ikkje fører til at heile prosessen stoppar opp, ved at alle blir sitjande som vaktarar av si gruppe sine interesser. Me må no nytta dei erfaringane me har gjort oss til å forbetra og tydeleggjera dei interne samhandlingsordningane me skal ha og som svært mange stader fungerer heilt utmerka, også i dag.

Det som etter mitt syn er svært viktig, er at det vidare arbeidet må ha både klargjering av den demokratiske styringa og ei styrking av lokalkyrkja sine organ som siktemål.

Det er verken prost eller kyrkjeverje som styrer

Når eg hevdar at me treng fleire lokalt engasjerte lekfolk inn i kyrkja sine sentrale organ, står ikkje dette i nokon motsetnad til både prestane og andre tilsette faggrupper si særleg viktige stilling i kyrkja, både i det lokale arbeidet og i styringa av kyrkja. Nettopp av denne grunn har bispemøtet eit særskilt mynde i læresaker og både sokneråd og fellesråd har prestar som faste medlemer.

I tillegg har desse faggruppene eigne val til kyrkja sine styrande organ. Ein viss del av medlemene av både bispedømeråd og kyrkjemøtet er valt av og blant både vigsla og ikkje vigsla medarbeidarar i kyrkja.

Difor kan ein undra seg over at ein også høgt på listene til dei ulike «kyrkjepartia» (Bønelista, Frimodig kyrkje og Open folkekyrkje) finn ei rekke kandidatar som er vigsla i kyrkja, både prestar og andre yrkesgrupper. Dette er nok utan tvil dyktige kandidatar, men dei vil altså kunna endra balansen mellom profesjonsgruppene og leke medlemer i sentrale styrande organ.

Og for all del, ei profesjonsstyrt kyrkje kan sikkert bli både folkeleg og god, men ho blir mindre folkestyrt.

Kirkelig inkludering og klassisk kristen tro

Nominasjonskomiteen sine lister har i denne samanhengen den styrken at dei er sett opp av ein nominasjonskomite valt av sokneråd og ungdomsråd, og at listekandidatane er forslag frå sokneråda, ungdomsrådet og nominasjonskomiteen sjølv. I Bjørgvin veit eg også at komiteen mellom anna har vektlagt å finna leke kandidatar som er opptekne av at kyrkja sitt arbeid skal vera lokalt forankra, i sokna.

For å styrkja demokratiutviklinga i kyrkja, på vegen mot ei reelt folkestyrt folkekyrkje, treng me både auka valdeltaking og fleire lokalt engasjerte lekfolk i kyrkja sine sentrale organ.

Ved å nytta Nominasjonskomiteen si liste ved valet i september kan du slå begge desse flugene i ein smekk!