Debatt

UFØDDE: «Er det verkeleg eit gode for kvinner at grensa for sjølvbestemt abort blir utvida», spør innsendaren, jordmor, mor og bestemor Anne Rygg Lindseth

Er verkeleg målet at kvinner skal oppleve det mest mogleg friksjonsfritt å ta abort?

Høyringsuttalen som eg skreiv i samband med Abortutvalet si innstilling, vart møtt med: «serverfeil». No tek eg saka i eigne hender.

Publisert Sist oppdatert

«Det oppstod dessverre en feil, prøv igjen senere», var meldinga eg fekk då eg ville uttala meg i denne viktige saka. Og her står eg, over ein månad seinare og kjem ingen veg.

Eg har sendt fleire e-postar til Helse- og omsorgsdepartementet. Berre automatisk svar derfrå. Så har eg ringt fleire gongar. Blir sett over, men ingen svarer. Eg har også prøvd ulike andre kanalar utan resultat.

Det er jo ein del av demokratiet at vi vanlege folk kan uttale oss. Eg har knapt sendt høyringsuttaler før. Men denne er ekstra viktig for meg.

Det melder seg nokre spørsmål. Til dømes: Kor mange vart ramma av denne server-feilen? Kva dato/klokkeslett inntrefte feilen? Sjølv har eg prøvd å sende høyringssvar den 22. mars, siste dagen/frist for innsending.

Har ingen i Helse- og omsorgsdepartementet fått tid til å lese e-postane mine i løpet av desse vekene? Kvifor har eg verken fått respons eller forklaring? Er det kanskje ikkje så nøye? Uansett må eg nytta andre kanalar for å dele svaret mitt, som følgjer her.

Takk for moglegheita til å sende høyringssvar i denne viktige saka. Eg sender som privatperson, men vil også opplyse om at eg er jordmor med over 30 års erfaring. Eg støttar og stiller meg bak det som er å lese i dissensen frå to av utvalsmedlemane, Morten Magelsen og Marte Kvittum Tangen.

Eg opplever at politikarar, spesielt til venstre i det politiske landskapet, er aktivistar når det gjeld dette temaet. «Kvinnens kropp» blir det sagt, utan å nemne at det her er snakk om ein annan kropp også. Retten til abort er helsehjelp heilt ulik anna helsehjelp fordi det her er snakk om to liv.

Fosteret er eit menneske med potensial, ikkje eit potensielt menneske.

Eg har undra meg over om aktivistar/kvinner som har Rh negativ blodtype, torer å ta dette prinsippet heilt ut og takke nei til Rhesonativ-sprøyta etter aborten. (Viss dette poenget er uklart, oppsøk fagleg informasjon).

«Det er berre å kutte roseknoppen, for det er inga rose», vert det gjerne sagt. Men vi som har sett eit bittelite foster, ser at det er eit bittelite menneske. Fosteret er eit menneske med potensial, ikkje eit potensielt menneske. Alle veit at om aborten ikkje blir gjennomført og svangerskapet går vidare utan alvorlege komplikasjonar, så blir det fødd eit barn inn i verda.

Det har frustrert meg at abortnemndene ofte blir framstilt som «gamle menn med hatt og peikefinger.» Til og med i partileiardebatten før førre Stortingsval så vart det ikkje informert av den erfarne journalisten at nemndene består av to legar, og den eine skal vere kvinne. Dette er ikkje å drive objektiv folkeopplysning. «Legevurdering» hadde vore eit ord som faktisk beskreiv kva nemnder er.

Mitt syn er at i staden for å avvikle nemndene, som ikkje har fungert tilfredsstillande, så er det nødvendig å forbetre dei. No er forslaget i staden å fjerne nemndene, i tillegg til at fosteret sin verdi blir nedskrive heile 6 nye veker ut i svangerskapet. Abortnemndene sitt hovudansvar er jo å sikre at kvinna ikkje er utsett for abortpress. Og samtidig skal dei vere fosteret si stemme på vegner av samfunnet.

Som det står i rapporten: «Fosteret har en moralsk verdi som samfunnet har en plikt til å beskytte.» Eit tema som sjeldan er belyst, er nemndmedlemmene si personlege haldning til abort. Kan denne preferansen vere med å påverke deira avgjerder? Er det gjort studiar på dette? Eg høyrer jo stadig argumentet om at «det er så få som får avslag likevel.» Kan det vere at fleire får innvilga seinabort enn det som var intensjonen? Og dei få per år: Betyr det ikkje noko at dei får leve? Er verkeleg målet at kvinner skal oppleve det mest mogleg friksjonsfritt å ta abort?

Med å anbefale utvida grense for sjølvavgjerd, så seier ein med reine ord at dei små i magen ikkje er verd vern frå samfunnet heilt fram til veke 18. Det er trist og alvorleg. Å bli ufrivillig gravid er ofte ei krise. Framtidsutsiktene i livet blir plutseleg forandra. Det er derfor ikkje lett i denne situasjonen å «ta rasjonelle valg om eget liv og fremtid» (sitat frå utgreiinga). Er kunnskap om krisetilstandar generelt og evna til avgjerder i denne tilstanden integrert når det gjeld retten til sjølvbestemt abort? Er det gjort forsking/studiar på dette?

Vi veit alle at det blir mangel på helsepersonell i framtida. Retten til å reservere seg blir derfor utfordra i praksis, noko mange alt no opplever. Om ein no utvidar abortgrensa og fjerne nemndene, vil ikkje denne utfordringa bli mindre. Lover bidrar til å forme haldningar. Eg trur derfor at mange i dag tenkjer at å ta sjølvbestemt abort før veke 12 er moralsk og etisk uproblematisk. Likeins vil ei utviding på seks veker sende same signala.

Som mor, bestemor og jordmor, så kjenner eg på sorga.

Eg meiner at dette er å påføre enkeltindivid/kvinner eit altfor stort ansvar. Derfor spør eg: Er det verkeleg eit gode for kvinner at grensa for sjølvbestemt abort blir utvida? Når det gjeld grunnar til å ta abort, så er det tankevekkjande å lese den nyleg publiserte studien som viser at økonomi er ein viktig grunn. Her må det gjerast grep.

Som jordmor så har eg lenge stussa over at samfunnet legg opp til at det er økonomisk lurt å vente med å få barn til fertiliteten er på veg nedover. Samfunnet treng kvar ein ny verdsborgar. Den økonomiske kompensasjonen burde følgje kvart barn, ikkje den einskilde kvinne og kor i livsløpet ho er karrieremessig.

Som mor, bestemor og jordmor, så kjenner eg på sorga over alle dei tusen små som kvart år ikkje får bli fødde inn i verda. Eg ønskjer at vi som samfunn gjer alt vi kan for at færrast mogleg kvinner ser abort som den beste løysinga.

Powered by Labrador CMS