Felleserklæringane vi aldri får

For første gong på lenge har store deler av norske kristenleiarar samla seg om ei felles erklæring. Den handlar om kjønn og seksualitet og særleg om kjønnsforståinga og kjønnslivet til anslagsvis fem prosent av det norske folk - i overskrifter gjerne omtala som «skeive». Det er ikkje eit godt ord å bruke om sine medmenneske, og det er heller ikkje nytta i erklæringa.

Eg må skuffe dei som trur at denne kommentaren skal ta eit kritisk oppgjer med dei 17 kulepunkta som «Felles kristen erklæring om kjønn og seksualitetsmangfold» består av. Eg må vel også skuffe dei som vonar på nok ei kraftfull tilslutning til initiativet, i alle fall om det blir med den eine erklæringa.

For har ein først slege inn på erklæringsvegen, skulle det vel vere meir enn kjønn og seksualitetsmangfald å ta tak i?

Eit forståeleg behov

Etter å ha jobba tett på norsk kristenliv i over 40 år, er det vanskeleg å bli sjokkert over temavalget når katolske biskopar, moderne pinsevener og lågkyrkjelege bedehusfolk omsider skulle samle seg om ein tekst. Omlag alt som finst av kyrkjelege og teologisk strid har heilt sidan tidleg 90-tal handla om dette eine - om enn i variert tapping:

Seksualiteten når han utspelar seg utanfor ektesenga og særleg dersom han skulle utspele seg mellom to av same kjønn. Av dette følgjer ein tilsynelatande endelaus debatt om fellesskapet mellom «homoliberale» og «homokonservative».

Toleransen for det gamle synet er på vikande front og blir møtt med alt frå lovregulering til raljering og raseri. I denne situasjonen er det forståeleg at nokon kjenner på ein trong til å fortelje at tradisjonell samlivsetikk framleis er gjeldande norm og har støtte i store deler av det aktive kristenfolket.

Sjokkert preses

Debatten i etterkant har vore omlag like føreseieleg som lista over dei som har skrive under. Når preses Olav Fykse Tveit går i taket, framstår det mest som eit spel for det liberale kyrkjegalleriet. Den tidlegare toppsjefen i Verdskyrkjerådet veit jo svært godt at dei 17 kulepunkta oppsummerer nokså presist det som størsteparten av den kristne kyrkja står for i desse spørsmåla, ikkje minst globalt.

Derimot er det som venta taust om eit kanskje større spørsmål: Kvar blir det av «felles kristne erklæringar» adressert til oss 95 prosent som korkje er tiltrekte av eige kjønn eller er medlem i masochistforbundet? Er alt såre vel hos den jamne nordmann sidan den historiske «felleserklæringa» reelt sett har relevans for ein liten brøkdel av oss?

«Nokon må ta kampen»

Eg veit jo kva mange vil svare til dette: Problematikken berører ikkje fem prosent, men heile generasjonar av born og unge som blir hjernevaska med statsfinansierte, uvitskapelege påstandar om at kjønn er noko du kan velje og at det finst fleire varianter enn berre jente og gut. Det er her kampen står i dag, og nokon må ta den. Det er ikkje fordi vi syns det er så kjekt, men fordi vi må.

Spørsmålet må vel likevel ha streifa nokon av erklærings-skrivarane og erklæringstilsluttarane: Kva formidlar vi til eit stadig meir kyrkjeframand, sekulært folk når den første kristelege felleserklæringa i manns minne handler om kjønn og seksualitet? Er det her kampen byrjar om ein skal vinne folket tilbake til kyrkje og bedehus, eller for å bli litt svulstig: Tilbake til Gud?

Kva med oss andre?

Kva formidlar felleserklæringa om synd og nåde for alle som ikkje har kjøpt pakka til Rosa kompetanse og foreningen Fri, for alle som ikkje viftar med regnbogeflagg på balkongen eller som gjerne vil feire Pride heile året?

Når kjem felleserklæringa med utfordring til oppbrot frå forbruk og materialisme, om gudsfrykt med nøysemd, om einsemd og mobbing, om utanforskap og fattigdom, om eit kristent svar på aukande polarisering og om eit menneskesyn som umerkeleg blir meir og meir støypt i forma til eit marknadsstyrt produksjonssamfunn?

Det er mykje å gyve laus på for den som vil formulere kristne felleserklæringar inn i ei gudsforlaten tid.

Saka som samlar

Vi står midt i oppkjøringa til ei ny stortingsbehandling om fosteret sitt rettsvern og truleg framfor det som kan bli ein avgjerande runde i den årelange striden om aktiv dødshjelp. Born med Downs syndrom er i ferd med å bli utrydda, meldte Aftenposten denne veka.

Mitt vesle kjennskap til norsk organisert kristenliv tilseier at det blir med den eine felleserklæringa, den om seksualitet og kjønn. Spørsmåla den reiser, vil i overskodeleg framtid vere brennpunktet i det konservative kristenfolket sitt offentlege engasjement. Kjønn er saka som samlar.