Kommentar
Feminisme med kommersielt halsband
Blir vi kvinner så frigjorde med «mindre filter» og avlysing av sex-tabu?
I noko som liknar ei gladsak, ein rapport frå ei slags feministisk frontlinje, fortalde Bergens Tidende nyleg soga om ein venninnegjeng i tjueåra. Dei poserer smilande og leande, både med og utan sexleiketøy. Dei fortel om eit før og eit etter i livet.
Det er sikkert upassande, men eg får kjensla av at dei beskriv ei slags vekking.
«Helt normal»
Ei fortel til dømes om korleis det no har blitt «helt vanlig for henne» å snakka om private ting som «sex, onani og følelser». Sånn har det nemleg ikkje alltid vore. Tidlegare rekna ho til dømes samtalar om sexleiketøy som «meir privat». Det førte til at ho kjende seg «flau og skamfull».
Med eit takksamt nikk til gummi- og plastindustrien som produserer sexleiketøy, har dette no endra seg. Det har blitt «helt normalt» å snakke om, fortel ho, og deler vidare om kva «lettelse» som ligg i å føla seg «helt normal».
Konklusjonen hennar er kanskje meint som eit hjartesukk, men her sneiar reportasjen borti marknadsføringa som sjanger. «Alle gjør det jo.»
Ho meiner vidare at det er viktig å «ufarleggjere det». Logikken følgjer eitt av samtida sine velkjende spor: «jo meir man snakkar om det, jo mindre farleg oppleves det».
Forsikringa om at ho har blitt «meir ærleg og utan filter» passerer utan vidare som ein del av ei positiv personlegdomsutvikling.
Reportasje som minner om marknadsføring
Deler av biletmaterialet i reportasjen er forresten slett ikkje heller ulikt annonsar for såkalla sexleiketøy. Desse har i seinare tid som kjent blitt løfta opp frå lågare smussdivisjonar, og er med oss overalt.
Dei underliggjande påstandane er dei same i BT-reportasjen som i denne aggressive marknadsføringa. Til dømes frå Kondomeriet. Ei bedrift som dobla omsetninga under koronaen og i dag omset for kring 200 millionar kvart år. Eit råskinn av ein pandemiprofitør.
Dette er ein bransje som for det første skal gjera oss friare. For det andre har han eit særleg bodskap til jenter og kvinner. Kvinner treng nemleg masseproduserte varer for å utforska og optimalisera eigen seksualitet.
Eit tredje moment, er at handelsstanden umerkeleg gjer seksualiteten til eit sololøp, ei teknisk øving mellom den einskilde og eit objekt med ein prislapp, truleg produsert ved eit asiatisk samleband. Så veit kvar kva krav ein skal stilla til ein eventuell partnar.
Ferniss av fridom
Oppslag som dette, gjer sjølv kvalitetsaviser til nyttige idiotar for ein industri som skor seg på kombinasjonen av menneskeleg begjær og einsemd. Bak eit tynt ferniss av såkalla fridom og openheit, vert menneske skyvd ut i meir einsemd.
Slik det alltid er når seksualiteten vert gjort til eit spørsmål om kjøp og sal.
Reportasjen si ekspert-røyst, den alltid nærverande sexologen, er sjølvsagt kledeleg positiv. Ho ser nyvinningane i sexbransjen i eit kvinnefrigjeringsperspektiv. Merkeleg, når ein tenkjer på at det berre verkar til å vera snakk om eit stille maktskifte.
Men det å underordna kvinneleg seksualitet under marknadskrefter, kommersialisering og forbrukarmentalitet synest for tida heilt uproblematisk. I alle fall er det få kritiske spørsmål til ein bransje som veks som ein parasitt på samfunnets stadig aukande einsemd
Å underordna kvinnelege seksualitet under marknadskrefter, kommersialisering og forbrukarmentalitet, synest for tida heilt uproblematisk.
Kanskje saker om folks individualiserte sexliv er pirrande, eg har ikkje lesartala frå BT, men går ut frå at det vekkjer interesse. Sex sel, som kjent.
Livgivande korrektiv
Det som uansett er interessant, er måten slike trendar er med på å setja ein tradisjonell kristen samlivs- og seksualetikk inn i ein ny samanheng.
Kristne som vel å vera grensebevisst motkultur, er eit livgivande korrektiv til kommersialisert seksualitet.
Der det før kanskje har vore for einsidig fokus på den einskildes rette livsførsel, kan vi i dag seia at trendar og oppslag som dette røper behovet for meir heilskaplege svar frå kristne i møte med den ego-drivne seksualiteten.
Kristne som vel å vera ein grensebevisst motkultur, er eit livgivande korrektiv til kommersialisert seksualitet. I den grad kristne vågar å gjera seg synlege, er dei med på å losna grepet som hedonisme og forbruk for tida har på samfunnet.
Å løfta fram mellommenneskeleg nærleik og forplikting som ramme om seksualiteten er ei nødvendig motvekt til ein kultur som samarbeider med sterke marknadskrefter for å senda individet på kvilelaus jakt etter si eiga tilfredsstilling.
Frå feil til farleg
Premissen om at vi får eit betre samfunn om folk har «mindre filter», slik som kvinna i reportasjen, er dessutan ikkje berre feilaktig, men også potensielt farleg.
Korleis det blir ei gladsak at folk kvittar seg med «filter», er ytterst gåtefullt.
Så seint som i sommar la Bufdir fram ein rapport som syner at heile 52 prosent av befolkninga over 15 år oppgir å ha opplevd uønskte seksuelle hendingar i løpet av det siste året.
Korleis det då blir ei gladsak at folk kvittar seg med «filter» er ytterst gåtefullt. På det punktet verkar oppslaget i BT heilt på bærtur. Utvisking av grenser og avvikling av tabu er neppe kuren for eit samfunn der seksuell grenseløyse breier om seg.
Heller ikkje den ukritiske logringa for kommersialisert seksualitet.
Anna Bjørshol, avdelingsdirektør i Bufdir, peikar på utfordringane med «å oppføre oss og å respektere hverandres grenser». Ho snakkar om ein «ukultur» som det synest vanskeleg å endra.
Midt blant eskalerande statistikkar og rapportar om grenseoverskridande episodar frå nær sagt alle arenaer, har ideen om å pressa privatlivets radius ned til eit minimum altfor gode vekstvilkår.