Debatt
Korleis påverkar alkohol trening og helse?
Fire av fem nordmenn trenar minst ein gong i veka, viser statistikken frå ssb.no. Det kan difor vere grunn til å sjå på samanhengen mellom trening og alkohol.
Alkohol påverkar treninga og prestasjonane dine på følgjande måtar:
1. Øydelegg restitusjon
2. Hemmar opptak av næring
3. Forstyrrar blodsukkeret i kroppen
4. Gjev kalori- og vektauke
5. Svekkjer ferdigheiter og aukar risiko for helseskadar
6. Etterverknad av alkoholbruk «dagen deretter»
1. Restitusjonen
Anten du driv med mosjon eller toppidrett, er det viktig med restitusjon. Restitusjon inneber at ein fyller opp med væske og næring, og kviler kroppen slik at den kan hente seg inn og gjere seg klar for nye utfordringar.
Restitusjon er og viktig for å kunne tole større belastningar og hindre overtrening, skadar og sjukdom.
Ei av dei viktigaste årsakene til at alkohol er øydeleggjande for trening og prestasjon, er knytt til restitusjon. Dess meir ein drikk, dess meir øydeleggjande vil alkoholen vere.
God restitusjon er mellom anna avhengig av tre faktorar: Væskebalanse, godt kosthald og nok søvn og kvile. Alkohol forstyrrar desse tre funksjonane. Når ein trenar, mistar ein mykje væske. Drikk ein alkohol i tillegg, vert væsketapet endå større. Alkohol er vassdrivande. Den forstyrrar væskebalansen som er viktig for prestasjon og for restitusjon.
2. Næringsopptaket
Alkoholhaldige drikker kan vere skadelege for mange organ i kroppen, også for mage og tarm. Mykje alkohol hemmar tarmen sitt opptak av næringsstoff som feitt, protein og sukker. Alkohol vert soge opp frå magen og den øvre del av tynntarmen. På den måten kan alkohol påverke slimhinna i denne delen av fordøyelseskanalen. Symptom kan vere smerte, diare og kvalme.
Forsking syner at alkoholhaldige drikkar gjer at feit mat blir i magen mykje lenger og samtidig minskar den forbrenninga.
3. Blodsukkeret
Alkohol vekkjer mekanismane som kontrollerer blodsukkeret i kroppen, og kan senke blodsukkeret straks etter inntak – ein effekt som kan vare i opptil 12 timar etterpå. Alkoholen sin påverknad på blodsukkeret er spesielt farleg for personar med diabetes, men og for personar utan diabetes.
Ei treningsøkt vil alltid senke blodsukkeret, og kroppen vil jobbe for å erstatte glykogenlagra. Dersom du drikk alkohol rett etter ei treningsøkt, utan først å ha ete og drukke ordentleg mat og drikke, kan blodsukkeret bli halde nede på eit usunt nivå.
Når du trenar, er kroppen avhengig av eit normalt blodsukkernivå for å kunne gje oss energi. Dersom du trenar etter å ha drukke alkohol, vil prestasjonen derfor vere dårlegare enn vanleg.
4. Vektauke
Du har kanskje høyrt om «tomme kaloriar»? Når vi snakkar om tomme kaloriar, tenkjer vi på noko som vi et eller drikk og som inneheld mange kaloriar, men lite viktige næringsstoff. Alkohol er eit eksempel på tomme kaloriar. Det er mykje kaloriar i alkohol.
Forsking syner at vi tek inn 20 prosent meir kaloriar dersom vi drikk alkohol før maten. Dersom vi legg til dei tomme kaloriane frå alkoholen, er kaloriaukinga på heile 33 prosent. Dersom ein ved fleire høve tek inn fleire kaloriar enn ein klarer å forbrenne, vil kroppen lagre overskotet i feitt, og ein vil gå opp i vekt.
For mange mosjonistar og idrettsutøvarar er høgare vekt noko ein ikkje ønsker, anten på grunn av helse, utsjåande, prestasjon eller andre årsaker.
5. Risikoauke
Alkohol er eit sløvande rusmiddel som verkar på ein rekke ferdigheiter. Mellom dei er motoriske ferdigheiter, balanse, auge-hand-koordinasjon og reaksjonsevne. Under påverking av alkohol vil prestasjonsevna bli påverka negativt, og risikoen for ulykker vil bli auka.
Drikking av alkohol fører og til auka risiko for unormal og farleg hjarterytme. Risikoen aukar mykje dersom ein trenar ein eller to dagar etter eit stort alkoholinntak.
6. Etterverknad
Dagen etter eit stort alkoholinntak kan prestasjonsevna vere mykje redusert sjølv om ein ikkje lenger har alkohol i blodet. Sjølv lettare bakrus-symptom som mellom anna hovudverk kan ha negativ påverknad på treningsprestasjonane.
Trening «dagen deretter» kan vere meir nedbrytande enn oppbyggjande for kroppen. Trening kompenserer heller ikkje for skadeverknadene av alkoholen frå dagen før. Ein kan heller ikkje auke forbrenninga av alkohol ved å trene.
Kjelder: