KrFUs innersving i leiarvalet

Torsdag var stillingen mellom Dag-Inge Ulstein og Olaug Bollestad 5-2.

Fire fylkeslag og KrFU har peika på Ulstein som ny leiar. Eitt fylkeslag og KrF Kvinner har peika på Olaug Bollestad. Torsdag kveld sa eitt fylkeslag at dei vil ha nestleiar Ingelin Noresjø. I tillegg er det fleire lag som ikkje vil seie kven dei har spelt inn eller som har spelt inn fleire namn.

Nok en KrF-bastion peker på Ulstein som ny partileder

Nokon har allereie begynt å telje delegatar frå kvart av fylkeslaga til det ekstraordinære landsmøtet 13. november.

For i vegvalet til KrF i 2018 talde vi delegatar til landsmøtet for å finne ut om KrF skulle felle regjeringa eller bli ein del av henne.

Men dette leiarvalet har ein annan dynamikk.

Det er tidleg å konkludere, men akkurat no er det mykje som tyder på at det ikkje kjem til å bli kampvotering på landsmøtet. I staden er det grunn til å tru at valkomiteen kjem med ei innstilling til ei ny leiing, og at dette kjem til å bli vedteken ved applaus. Ståande.

Det er fleire grunnar til at det er mogeleg:

* KrF vil for all del ikkje oppleve ny opprivande konflikt.

* Det er slik KrF vanlegvis vel leiarane sine. Kjell Ingolf Ropstad og dei to nestleiarane Olaug Bollestad og Ingelin Noresjø vart klappa inn i posisjonane sine på landsmøtet i april 2019. Åtte år tidegare vart Knut Arild Harild Hareide klappa inn til ny leiar. Det samme vart Dagfinn Høybråten på eit ekstraordinært landsmøte i januar 2004.

* Valkomiteen er i gong med ein omfattande prosess der alle lokallag og fylkeslag og sideorganisasjonar skal få seie sitt. Når dei har gått to rundar dei neste vekene, er det grunn til å tru at dei siler på plass ein leiar og to nestleiarar.

Det betyr ikkje at det er heilt i det blå kven som blir leiar.

For drivne strategar veit at det er nokre reglar som gjeld når det oppstår eit maktvakuum, slik det gjorde etter Ropstads avgang.

Ein regel er å vere førstemann på talarstolen. Å vere den som tek definisjonsmakta over ein ny situasjon.

Ofte kan det handle om å peike på «det som no er viktig».

Denne gongen var det dei skulerte ungdomspolitikarane i KrFU som tok den rolla.

To dagar etter Ropstads tunge pressekonferanse der han trakk seg og fire dagar før han overleverte leiarklubba til nestleiar Olaug Bollestad, varsla ungdomspartiet at dei ville snart ville utpeike kven dei meinte burde vere ny leiar.

Leiar Edel-Marie Haukland laga rammene for diskusjonen: Den nye leiaren må breie ut partiet og snakke om saker som unge er opptekne av: Klima, internasjonal solidaritet og økonomisk bærekraft.

Kan bli kamp mellom øst mot vest på KrFUs landsmøte

Samtidig fortalte kjelder i KrFU at Ulstein har «massiv støtte» i laget. Dagen etter hadde KrFU styremøte og peika på Ulstein på deira kandidat.

KrF Kvinner var også raskt ute. Samme dag som KrFU peika på Ulstein, peika Arbeidsutvalet i kvinneorganisasjonen på Olaug Bollestad.

Men dei rygga inn i grunngjevinga og forsikra om at det ikkje berre er fordi ho er kvinne. Men at ho er kvinne er ikkje eit minus, la dei til. Ho har eit kvinneperspektiv og eit levd liv og kan appellere til voksne kvinner, uttalte leiar Miriam Rapp til Aftenposten.

Det kan vere veldig taktisk smart av ein ungdomsorganisasjonen å raskt innkalle til styremøte og vere med å definere kven som skal bli leiar vidare.

For kva skjedde då Agder KrF skulle spele inn leiarkandidat til valkomiteen? Dei lente seg til argumentasjonen frå innersvingen til KrFU: Han vil appellere til yngre veljargrupper.

Det var også tidleg stor semje om at den neste leiaren må sitje på Stortinget. I praksis er det då to kandidatar: Olaug Bollestad og Dag-Inge Ulstein.

Bastioner uenige om hvem som bør bli ny partileder

Bollestad er 59 år, sjukepleiar, folkeleg, snakkar rett frå levra, byr på seg sjølv og ektemannens kvardagar på Instagram. Ho har fortalt om ein barndom med ein psykisk sjuk mor, om sex-trakassering i eit kristent miljø. Ho har stått i krise som småbarnsmor då mannen fekk livstrugande sjukdom. Ho inntek rolla som ujålete mor der ho beveger seg og har knapt vore sett i treningsklede.

Men då forventningene om fornying brått vart eit krav som spreidde seg raskt i KrF, var det ikkje den breiale mor Godhjerta frå Ålgård som fall innanfor kriteriane.

Det var ein yngre mann frå Sunnmøre og Bergen.

Debatten kan enno skifte retning, men det er mykje tyngre etter at ein har kome ned i eit spor med krav om fornying.

Det kan kome ein debatt om ikkje Ulstein er litt for lik sine to forgjengarar: Unge menn frå Sør- eller Vestlandet i småbarnsfase.

Det kan kome ein debatt om at KrF har mista mange kvinnelege veljarar. At Olaug Bollestads folkelege appell, erfaring med livets mørke sider og handlekraftige sjukepleiarstil kan representere vel så mykje fornying.

Og det er eit stort val å ta for ein valkomité å ha kvinnelege nestleiarar som ein stadig vekk ikkje finn tid eller rom til som leiar.

Ingen kan peike på dei store politiske skilnadene mellom Bollestad og Ulstein, trass i at den eine var blå og den andre raud under retningsvalet. Begge er godt likte og har appell på ulikt vis.

Og for ordens skuld er det heller ingen av dei to som har sagt at dei stiller til leiarval.

No kjem debattane til å foregå i lokallag og fylkeslag - og i media. Dei som får lagt premissane for debatten vidare vil også ha stor påverknad på endeleg utfall.