MF: frå motkultur til midtstraums

Etter fleire års tenkjetid, har MF, som så mange andre, komme fram til at det er tid for å lansera ein snuoperasjon. Målet er å tilfredsstilla krava til konformitet som den skeive rørsla stiller. Problemet er ikkje at slike krav blir stilte, problemet er at MF føyer seg.

Ironisk nok er dette den sikraste indikatoren på mindre mangfald i åra som kjem.

I år har den teologiske utdanningsinstitusjonen heist pride-flagg, endra logoen i tråd med fargekoden til ei bestemt ideologisk gruppering og i tillegg gått ut med ei orsaking retta mot den skeive rørsla.

Orsakinga handlar om at MF «ikke har oppfylt» sitt «ansvar overfor skeive», at dei «ikke har lyttet tilstrekkeleg til skeives erfaringer» og dessutan at institusjonen har bidratt til «å påføre mange mennesker vonde sår og en historie av manglende respekt og legitimitet i kirken og på MF».

Slike formuleringar reiser mange spørsmål. Rektor Vidar L. Haanes' tale, framført delvis som eit overraskingsmoment ved årets avgangsseremoni, lener seg tungt på innlånt språk og vendingar vidopne for tolking.

At ein teologisk og bibelsk fundert institusjon så lett ser ut til å gje avkall på eige språk og eigne retoriske særdrag vitnar om den type tilpassingsiver som så gjerne vil gjera andre til lags at det bikkar over i sjølvutsletting.

Det blir litt som Daniel Braut i Garborgs «Bondestudentar», guten som skamma seg over eigen arv og som så gjerne ville gjera seg gjeldande i byen. Han prøver å tilpassa seg på alle vis. Garborgs poeng var at ein må ta vare på den ein er. Temaet er allmennkunne frå Wikipedia: «hovedpersonens svik mot sine røtter og opprinnelige idealer».

MF si orsaking svevar som ei luftig ordsky der «trygt», «inkludering», «mangfold» og «toleranse» er gjengangarar. Dei ser ut til å fortrenga bibelsk forankra ord og omgrep. Ord som ligg langt djupare i kristent språk, identitet og medvit. Ein kan berre undra kvifor MF ikkje auser av eigne djupe kjelder, men nøyer seg med slik nytale.

Den skeive ideologiens krav om å dominera og assimilera eigenarten til omkringliggjande kultur er påfallande. Det ser ut for at stadig fleire, og no også MF ikkje føler det er nok å vera seg sjølv med sin eigenart, sin kultur og identitet i møte med pride. Ein må også overta deira flagg, ord og uttrykksmåtar.

Skal vera ein fri akademisk institusjon, verkar det uvørent og uvitskapleg å identifisera seg så tett med ei ideologisk rørsle med sterk politisk slagside. MF manar førebiletleg til «kritisk og konstruktivt fokus» på eiga verksemd. Men at også den skeive rørsla er overmoden for konstruktiv kritikk synest å gå under radaren.

For første gong i MFs snart 120-årige historie synest dei her å møta problemstillingar så særmerkte at ein Bibelsk forståingshorisont ikkje duger. Det er blitt lov å vera stolt, også på MF. Men ikkje over si eiga arv, ser det ut for. Dersom den gamle teologien verkeleg har påført mange skam og sår, korleis kan vi vita at Haanes orsaking gjer den teologien dei no står att med, meir påliteleg?

Ut frå tradisjonell kristen tankegang ber Jesu ord i Johannes 8 universell kraft: «Får Sonen gjort dykk frie, blir de verkeleg frie». Spørsmålet er om folk som vender om utan dei tillegg og orsakingar vi no får frå MF, i realiteten seier ja til eit undertrykkjande, ja diskriminerande regime om dei møter den tradisjonelle teologien MF før sto for, men no orsakar?

Haanes' tale representerer eit dramatisk vegskilje. MF vart i si tid etablert som eit alternativ, ein motkultur og eit korrektiv. Orsakinga er på mange måtar ei reversering av heile dette motkulturelle instinktet og oppdraget.

I staden for å forklara korleis ein tidlegare har feillese Bibelen, vel MF festtale som framgangsmåte.

Det har ein opplagt fordel – det tilfredsstiller samtida sine krav til og behovet for umiddelbar respons og signalføring.

Orsakinga framstår som eit vedheng og eit hastverksarbeid – at dette vert sagt å vera resultat av «en prosess» som har pågått sidan starten av studieåret, rokkar ikkje ved det.

Å orsaka teologi har store implikasjonar. Sjølv om intensjonane er dei beste, er resultatet forvirrande. I iveren etter å tilpassa seg identitetspolitikken, framstår MF no djupt framandgjort for sin eigen identitet og eigen arv.

MF haustar utvilsamt eit klapp på skuldra og eit «velkommen etter» ved å bli baktropp i pridetoget. Men integritet handlar som kjent om å ta vare på den ein djupast sett er.

Skyen som forsvant – MF i går og i dag