Når også politiet drep for blasfemi

Framfor ein politistasjon i det sørlege Pakistan ropte folkemengda islamske slagord. Mange hadde med seg blomster. Gleda var ekstatisk. Ein politioffiser hadde nemleg skote og drepe ein mann som mobben skulda for blasfemi mot profeten Muhammed.

Først sa politiet at den 36 år gamle legen var drepen då han skal ha sett seg til motverje mot politiet som ville arrestera han. 36-åringen hadde gått i dekning for å berga livet då ein mobb skulda han for blasfemi.

Men menneskerettsgrupper var klare på at dette var endå eit tilfelle av kaldblodig drap utan å venta på ein rettsprosess. No har også provinsregjeringa i Sindh slått fast at politiet skaut og drap mannen som sat i varetekt, og deretter laug om kva som hadde hendt. Den blasfemimistenkte Shah Nawaz hadde overgitt seg til politiet mot ein garanti: Han skulle få lov til å prova at han var uskuldig. Han losna ingen skot. Innanriksministeren i Sindh-provinsen seier at familien no kan melda politiet for mord.

Pakistanar som var arrestert etter skulding om blasfemi, vart drepen av politimann

Det var det andre politiutførte drapet sist månad. Den 12. september vart ein 52 år gamal mann som sat i varetekt for mistanke om blasfemi, skoten og drepen inne på ein politistasjon i Quetta, sørvest i Pakistan.

Tek dødsstraffa i eigne hender

Blasfemilova har dødsstraff. Så langt er ingen faktisk blitt avretta. Men mobben tek dødsstraffa i eigne hender, kring 100 tilfelle er dokumenterte på 30 år. Tendensen i år og i fjor er at talet på slike drap går opp.

Til no har det derimot svært sjeldan hendt at politiet har drepe blasfemimistenkte. Dette er endå eit blodig prov på at blasfemilova i Pakistan er livsfarleg for uskuldige og katastrofal for landet. Ekstremistar har nakketak på samfunnet. Når jamvel politifolk drep, er rettsvernet og tryggleiken heilt borte.

Dommer endret blasfemi-dom etter drapstrusler

Frå før veit vi at lågare domstolar ofte dømmer folk til døden basert på mobbens ugrunna skuldingar. Først etter årevis i fengsel blir dødsdømde frikjende av høgare domstolar – som ser det lågare domstolar også skulle slått fast: mangel av prov.

Både sunni-muslimar, sjia-muslimar, ahmadia-muslimar og kristne er blant offera for dødsdommar og mobbens drap.

Politiet svikta
Mange gonger tidlegare har politiet svikta under presset frå mobben. Pakistanske kristne kallar det «den svarte dagen»: 16. august i fjor blei eit heilt nabolag sett i brann. 90 heimar og 25 kyrkjer blei vandaliserte og tende på av ein ekstremistisk muslimsk mobb.

Hundrevis av rasande menneske ropte på galgen etter funnet av nokre koransider: Dei stal, vandaliserte og tende på. I ettertid er brørne sette fri frå fengselet – dei hadde ingenting med dei sundrivne koransidene å gjera. Dei kristne hjelp av muslimske naboar til å koma seg unna før mobben kom. Politiet kom altfor seint.

Styresmaktene har gitt pengar til å byggja opp att heimar og kyrkjer. Men det fjernar ikkje frykta. Valdsmennene i Jaranwala er ikkje stilte for retten. Dei fleste av dei meir enn hundre som blei arresterte for herjingane, er derimot sette fri, mange mot kausjon. Dei blir helsa velkomne som heltar av venene. Mangelen på rettsoppgjer viser ekstremistar at dei kjem unna med det meste. Og kvar gong det skjer noko andre stader i Pakistan, vekkjer det frykt på ny i Jaranwala.

Lynsja til døde
I juni blei ein kristen skomakar i Sargodha lynsja til døde av ekstremistar på ugrunna påstandar om at han hadde øydelagt ein koran då han rydda opp etter vind og regn. Nett i dette tilfellet vart politiet heidra for innsatsen. Dagar seinare døydde enkja av påkjenninga. Då var familien gøymt på ein stad ekstremistane ikkje kunna finna dei. Men gøymestaden verna henne ikkje mot frykt og sorg.

Hat og vald mot fleire minoritetar i Pakistan

Den 21. juni vart ein pakistansk turist i Peshawar-området drepen av ein mobb. Mannen var skulda for blasfemi og var arrestert. Mobben forlanga han utlevert for å drepa han. Då politiet ikkje utleverte mannen, storma mobben politistasjonen. Politiet flykta. Mannen vart slått i hel og politistasjonen sett i brann.

Spør igjen, Barth Eide!

Noreg har teke opp med Pakistan behovet for tiltak mot hatretorikk mot minoritetar og misbruk av blasfemilova, også i FNs menneskerettsråd. Det er tid for at utanriksminister Espen Barth Eide på nytt minner Pakistan om at det finst ein annan veg for landet enn ekstremismens dødelege nakketak på samfunn, rettsvesen og tidvis også politiet.

I det store og heile er det her i landet dessutan nesten dørgande stille om den livsfarlege tilstanden i Pakistan. Dette kan verken muslimske leiarar, norske politikarar eller norske kyrkjeleiarar leva godt med.