Vernar hjernane bak påsketerroren

Sri Lanka opplever ei alvorleg økonomisk, sosial og politisk krise. Mangel på mat, straum og drivstoff har fyrt opp folkelege protestar med krav om at regjeringa går av.

Regjeringa har brukt antiterrorlova mot demonstrantane. Tryggingspolitiet har brukt både tåregass, vasskanonar og unntakstilstand. Det er frykt for meir aggresjon.

Dette er klimaet når landet går inn i påskeveka. For tre år sidan opplevde Sri Lanka terror. På påskedag, som i 2019 fall på 21. april, vart det sprengde bomber i tre kyrkjer og tre hotell. Kring 270 menneske vart drepne. Meir enn 500 vart skadde, dei fleste kristne.

Bombene gjekk av kvart på ni om morgonen. I ei av kyrkjene, Zion-kyrkja i Batticaloa, klarte ein årvaken mann å hindra at ein ukjend med ryggsekk gjekk inn i kyrkja der påskedagsgudstenesta skulle starta. Der vart mange liv sparte.

Ei lokal islamistgruppe fekk skulda for det samordna terrorangrepet. 
Tre år etter er rettssaka ikkje i gang. Ein tidlegare politisjef og ein tidlegare forsvarssjef er blant dei 25 tiltalte, fordi dei to oversåg konkrete og alvorlege varsel om kommande terror. Kyrkjene på Sri Lanka skuldar regjeringa for å verna dei verkeleg ansvarlege.

Kardinal Malcolm Ranjith, den katolske leiaren i Colombo, har med styrke skulda styresmaktene for å løyna hjernane bak terroren. Stefanusalliansens partnar stiller seg bak kritikken og seier at det er lenge sidan sanninga om noko som helst har komme for ein dag på Sri Lanka. Av tryggingsgrunnar kan vi ikkje opplysa namn på partnaren vår.

På den andre sida synest det å vera stor entusiasme hos regimet for å prøva å skremma dei religiøse minoritetane i landet der fleirtalet er buddhistar.

Terroren i 2019 er brukt som orsaking for å stramma kontrollen med og overvakinga av alle minoritetar, også kristne.
 Sidan starten av 90-talet har organisasjonen som Stefanusalliansen støttar på Sri Lanka, sett at omfanget av brot på trusfridommen for kristne har auka. Det same skjer med muslimar og hinduar.

Dagens regjering fekk makta etter valet i november 2019 – eit halvt år etter påsketerroren. Det er den same politiske konstellasjonen som erklærte ein brutal og blodig slutt på borgarkrigen mot Tamiltigrane i 2009.

Det er eit buddhistisk-nasjonalistisk regime som vil vinna kampen mot religiøse og etniske minoritetar. Regjeringa er frå før kjent for brot på menneskerettane og for systematisk å innskrenka rommet for minoritetar. Det forklarar også regjeringa dei siste vekene har gått hardhendt fram mot demonstrantar og journalistar. Dette er eit regime som gladeleg set menneskerettar til side for å verna seg sjølv.

I 65 prosent av tilfella av diskriminering og vald mot kristne i åra 2019–2021, har dessutan offentlege tenestemenn – direkte eller indirekte – vore involverte. Dei to siste åra er også pandemien blitt brukt for å innskrenka rettane til minoritetar, også kristne.

Sri Lanka treng ei heilt anna tilnærming til grov urett. Diverre har mange fortrengt offera etter påsketerroren i 2019.

Mange mista sine kjære, og dei stod utan den som skaffa eit levebrød. Mange blei invalide. Stefanusalliansens partnar har utført eit stort hjelpearbeid, både i den akutte fasen og meir langsiktig etterpå.
Det har vore sterke motsetnader mellom leiinga i den katolske kyrkja og dei evangelikale kyrkjene. Kardinalen har ope kritisert dei sistnemnde, mellom anna for det han hevdar er uetiske konverteringar og for at dei skadar «den religiøse harmonien» i landet.

Stefanusaliansens partnar reagerer sterkt på kritikken, men seier at terroren i praksis har ført kristne kyrkjer meir saman på tvers, trass i kardinalens kritikk. Dei evangelikale har fått arbeida på like fot med andre kyrkjelege hjelpeorganisasjonar og fått hjelpa også katolske offer. Dei evangelikale har fått gode relasjonar til lokale katolske prestar og samarbeidd med katolske menneskerettsgrupper.

I åra etter at borgarkrigen tok slutt i 2009 har buddhistiske ekstremistgrupper gått til valdelege angrep på muslimar og til systematisk forfølging av hindusamfunnet og det kristne samfunnet. No har dei tre samfunna i aukande grad funne saman i politisk påverknad for auka trusfridom.
Så går vi altså inn i påskehøgtida. Frå vår partnar på Sri Lanka lyder oppmodinga: Be for Sri Lanka. Be for dei politiske leiarane, at dei må setja landet framfor eigne interesser.

Be for den forfølgde kyrkja. Be om at kyrkja må søkja forsoning og veksa. Be om at kyrkja klarar å visa Guds kjærleik ved å stå saman med dei som er ramma av terror og brot på menneskerettane og snakka på deira vegne. Be Gud gje kyrkjene krefter og visdom.