VGs doble Durek-manøver

At pressa er for lite sjølvkritisk er ei vel etablert sanning. Den fjerde statsmakt har i mange sine auge ei småsleip rolle. På den eine sida er pressefridom uløyseleg knytt til eit velfungerande demokrati.

På andre sida er det mange som føler at pressa har altfor mykje makt. Kven som «vaktar vaktbikkja», er vanskeleg å få heilt taket på. Pressa sine tilløp til sjølvkritikk og heile vår sjølvdømmeordning kan tolkast som ein kronisk bukken-og-havresekken- situasjon. Og her er vi i kristenpressa i same båt som mange andre.

Ver-varsam-plakatens punkt 1.4 seier at pressa sitt mandat både handlar om å «avdekke kritikkverdige forhold» men også om «å sette et kritisk søkelys på hvordan mediene selv fyller sin samfunnsrolle». Det er to ideal som fort kan koma i konflikt. Del to bør likevel ikkje leggjast bort.

I ein pressekritisk kommentar, konkluderte Civitas Kristin Clemet med at pressa ikkje er så god på å ta kritikk. I Aftenposten- innlegget etterlyste ho nettopp meir internkritikk, mindre «laugmentalitet» og at ulike medium «stiller hverandre til ansvar for de valgene de gjør».

Det høyrest unekteleg ut som ein god ide. Kan mediehusa berre sjå til å rista av frykta for å koma på kant med kollegaer, bør vel pressa sjølv varta opp med mediekritikk, i staden for å gi jobben til smale tenketankar. «Jern sliper jern», som det står i Skrifta.

Men det blir litt som med eit skihopp. Ideane kan flyga høgt og vakkert, men det er nedslaget som avgjer. Eit slikt nedslag har komme i form av fleire omfattande oppslag i VG i det siste.

VG har nemleg gått til pressekritisk frontalangrep på vekebladet Se og Hør si dekking av Durek Verrett. Prinsesse Mârtha Louises tilkommande er ikkje den som forsvinn i folkemengda. Han er tvert om ein kontrovers-magnet av rang, og utgjer saman med prinsessa ein drøymeduo for alle med eit minstemål av tabloid teft.

Men no ville VG altså aksla pressekritikkens tunge bør, og gå i rette med det endå meir tabloide Se og Hør for deira Durek-dekning. Til det føremålet mønstra dei på mannskap i New York, for å snakka med Dureks familie der. Meanwhile, her heime, samla VG saman ein heil mjølkeveg av minnerike Durek- og Mârtha- moments.

I ei biletrik sak søkklasta med Se og Hør-lenker og faksimilar, serverer VG harmdirrande moralsk patos overfor Se og Hør for deira lite ærerike dekking av sjaman Durek og hans norske prinsesse.

«Født inn i ukebladene» skriv VG medfølande om Märtha, med kritisk blikk på Se og Hørs første framside frå 1978. Her er det bilete av ei smellsøt prinsse på sju. Alle veit at Se og Hør har vore ein klegg på kongelege frå dag ein.

Men den kritiske brodden til VG bøyer litt av med tanke på deira eigne krigstypar frå dagane rundt prinsessa sin fødsel i 1971. Vi konstaterer at VGs første Märtha-framside med bilete kom då prinsessa var tre dagar.

VGs pressekritiske profil er påfallande tabloid og klikkvenleg. Ho opnar for gjensyn med folk som Ari Behn og Sven O. Høiby, kronprinsens no avdøde svigerfar. Begge burde få kvila i fred. Men VGs moralske mandat tydelegvis for viktig til slike omsyn.

Det kan minna litt om den siste Kung Fu Panda- filmen, der underverda jublar ved utsiktene «to do the right thing for the wrong reasons!» Å gjera det rette av feil grunnar, er VG slett ikkje åleine om, men knallhard pressekritikk internt, fordrar eit anna, meir sjølvkritisk innsteg.

For sjølve poenget til VG er det lett å vera enig i. Eit glimt av Se og Hørs glorete framsider og den CAPSLOCK- mentaliteten som omkransar dei kongelege på deira flater, er talande.

Vil ein trengja djupare inn i dette terrenget, finn ein fort ut at dette ikkje er særleg djupt. Det dreier seg om bilete, om uendelege spekulasjonar og den umettelege interessa for kjendiseri.

Det Se og Hør driv med, er kort sagt ikkje særleg ærerikt. Men det verkar i det minste ærleg. Den som ikkje likar det Se og Hør driv med, kan gå forbi, og frisøren har alltid eit alternativ.

VG, derimot, brukar høvet til å meska seg med det same stoffet på alle moglege måtar, berre at dei forsyner sitt stoff med moralsk merkelapp. Det er enkelt å flagga moral i våre dagar, men integritet og etikk må stikka djupare enn å bruka andres manglar til å framstå litt betre sjølv.

Motiva våre er, om vi er ærlege, grumsete farvatn. I kristen tenking er vi i same båt som syndarar. Det er difor den som refsar andre, samstundes vera endå meir raffinert når det gjeld sjølvkritisk blikk. Nettopp dette er poenget når Jesus lærer oss om bjelken i eige auge og flisa i andres.

I møte med aktuelt samfunnsstoff, er det dessutan interessant kor allmenn og aktuell snikkarsonen frå Nasaret faktisk er.