Vil du vera den «kjipe forelderen» som tør?

Eg kjenner enno kjensla i magen. Den var ikkje god. Eg hadde bestemt meg for å setje grenser for mine born om at dei ikkje fekk vere på sosiale medier før dei var 13 år, og at dei ikkje fekk spele spel med aldersgrense som dei var for unge til. Kva gjer eg med barnet mitt? Blir det utanfor? Korleis skal eg klare å stå imot presset?

Eg klarte det med ulikt hell, og har kjent på opplevinga av å mislukkast nettopp her. Eg var ikkje tøff nok. Og nå, ti år seinare, ser vi kva dramatiske konsekvensar vår manglande bevisstheit har fått for samfunnet.

Jammen skal du som forelder vere tøff når du skal stå opp og argumentere om grenser og rutinar for korleis bruke smarttelefon, speling på nettet og sosiale medier generelt. Vi veit at vi har ei aldersgrense, og vi veit at det er grunnar for at ein skal halde den, men når det er eit stort press, er det lett å gje opp og ikkje orke å vere den «kjipe forelderen» som held igjen på nettopp aldersgrense og tidsbruk.

Å vere forelder er samfunnets viktigaste jobb

Presset er ikkje berre overfor deg som forelder, men ein kan og oppleve at ein set barnet i ein pressa situasjon, både i å vere utanfor og ikkje delta der dei andre er. Likevel, mange gjer det, og her vil KrF trø støttande til.

KrF meiner det er på tide å handheve aldersgrensa på 13 år på sosiale medier, når vi veit at halvparten av alle 9- og 10-åringar i Norge er på sosiale medier. Dette vil gje foreldre verktøy og gjere det likt for alle. Det vil vi gjere med krav om registrering og innlogging med verifiserbar løysing gjennom til dømes MinID eller BankID, og foreldresamtykke opp til 16 år slik at foreldre kan stå i eit litt mindre press.

Men korleis er det med oss vaksne? I ei likning frå Bibelen som kan vere aktuell i denne samanheng, åtvara Jesus oss mot å sjå flisa i den andre sitt auge, men ikkje bjelken i vårt eige. Når vi klagar over ungdommane sin skjermbruk, kan det hende at vi har ein stor smarttelefon i vårt eige auge? Kanskje det er her vi må starte.

Vi står overfor ei stor utfordring når det gjeld tidsbruk og merksemd overfor dei vi er saman med. Det er interessant å merke seg, at uansett kva land ein kjem til, eller i kva samanheng ein er ein del av, så er telefonen godt synleg og ofte i bruk. Kva gjer dette med oss?

Takknemlig for å være kvitt Facebook, nettleser og farger på mobilen

I Noreg viser ein NTNU-studie om mental helse at 44 prosent av jentene rapporterer om angst og depresjonssymptom, mot 16 prosent av gutane. På 90-talet var det rundt 20 prosent av jentene og 10 prosent av gutane som melde om psykiske plager. I 2010 såg Instagram dagens lys, og forsking viser at den psykiske helsa til unge i verda har blitt dårlegare etter dette. Tør vi å sjå på samanhengen her?

Auken er ikkje til å ta feil av; det må gjerast noko. Mange unge peikar sjølv på bruken av Instagram, TikTok og Snapchat som viktige årsaker til nettopp deira psykiske helse.

Vi må gje meir makt til foreldra og mindre til dei selskapa som brukar algoritmane systematisk for å påverke oss alle, og særleg overfor barn og unge. Eg óg kan kjenne på at det å bruke tid på SoMe og nettet gjer meg uroleg og ofte litt stressa, og eg er trass alt ei dame på 60 år.

Jesus ville sagt: Vi må ta mobilen ut av vårt eige auge

Det er krevjande nok for oss vaksne å vere kritiske til den flaum av nyhende som kjem mot oss i alle kanalar. Ikkje rart at ungdommar som er midt i ei usikker tid kjenner på dette.

Difor vil vi i KrF handheve aldersgrensa og gje foreldre eit verktøy til å bruke mot den negative påverknaden på barn og unge. KrF fremma eit representantforslag for Stortinget i starten av juni. Vi håper å få med oss mange parti på nettopp dette viktige grepet.

Ja, det er tøft å stå opp og vere den «kjipe mora eller faren». Nettopp dette presset ønske vi å redusere ved dette forslaget.

Forsker advarer foreldre mot å være overdrevent snille