Vitskapen om livet etter døden

Trua på liv etter døden er ikkje sensasjonsstoff i kristne miljø. Tvert om.

Uttrykket « … og evig liv» avsluttar truvedkjenninga som eit lovande langtidsvarsel. Det er noko alminnelege kristne stemmer kvar einaste sundag. Men formuleringa har håpefulle forgreiningar ut i dei tusen kvardagar.

I sekulære miljø verkar innstillinga meir lunken til å sjå døden som ein port til uendeleg liv. Det er her og nå som gjeld. For mange er det verken noko før eller etter. At vi i det heile dukkar opp i kosmos, er å rekna som eit reint slumpetreff.

Slik blir det i alle fall skildra av folk som har stilt opp i vitskaplege studiar av såkalla «nær- døden- opplevingar». Slike undersøkingar dukkar innimellom opp i medisinsk forsking. Dei gir oss rapportar frå det som ofte vert referert til som «den andre sida», og er fascinerande lesnad, same kva ei trur på.

For det er ikkje spesielt lett å snakka om døden. Heller ikkje med trusvedkjenning og håp om evig liv i botn. Skremselsbilete av døden, men også velmeinte sentimentale skildringar, har gjort det litt vrient for mange kristne å referera til livet etter døden som argument for kristen tru.

Den såkalla Helvetestalen til professor Ole Hallesby, vart i si tid utskjelt for å prøva å skremma folk til kristen tru. Hallesbys tale «Omvend deg – nå» frå 1953, sparka i gong debatt, ikkje berre for sin direkte tale om livets to utgangar. Men truleg også fordi han minna om at døden kan koma brått.

På den andre sida hugsar kanskje nokre den sentimentale forteljinga «Gutten som vendte tilbake fra himmelen». Alex Malarkey, guten som fortalde, skapte sensasjon og eksplosive salstal tilbake i 2011. Når det seinare viste seg å vera ei usann forteljing, sto mange skuffa tilbake.

Men kva når vitskapen kjem vitnesbyrdet i møte? I helga skreiv Aftenposten om ein studie på menneske som har blitt gjenoppliva etter hjartestans. Medisinsk sett har så og seia alt stoppa opp i kroppen. Likevel rapporterer dei gjenoppliva om heilt spesielle opplevingar.

Dr. Hans Zingmark ved Halland sjukehus i Sverige er mannen bak studien. I 2016 møtte han 30 pasientar som alle overlevde hjartestans med intellektet intakt. Fem av desse fortalde om «nær-døden-opplevingar», og fire av dei vart intervjua.

Pasientforteljingane inneheld mange kjende motiv og metaforar frå nær-døden-feltet. Lystunnel, kjensla av å vera «på den andre sida», livshendingar i revy, overveldande varme og kjærleik er ingrediensar som går att i vitnesbyrda til dei intervjua.

Ingen av pasientane kopla opplevingane til religion, men for alle dei intervjua innebar opplevinga eit markant endra syn på livet. Intervjua til Zingmark avslørte at alle gjekk frå eit «normalt» her-og-no- syn på livet, til å li overtydde om at livet faktisk held fram etter døden.

Zingmarks studie er berre ein av fleire liknande kvalitative undersøkingar som har blitt gjennomførte på feltet. At medisinsk forsking er nysgjerrig på kva som skjer etter døden, er heilt naturleg. Den store livsgåta, som absolutt alle menneske på eit tidspunkt vil møta, bør vekkja både nyfikne og ærefrykt.

Som kristne bør vi vera frimodige når vi lyttar til slike forteljingar. Og litt ekstra når dei vert fortalde innan rammene av sekulær forsking. Dei er ikkje noko gudsbevis, men det er svært tankevekkjande at så mange endrar syn på livet etter å ha vore i nærkontakt med døden.

Det finst ein god bodskap til dei mange som fryktar døden, til dei som investerer enorme summar og energi i ein tapt kamp for å dyrka evig ungdom eller på anna vis halda døden frå livet.

Funna frå vitskapen kan brukast til å underbyggja håpet, gleda og nyfikna som ligg i trua på evig liv i møte med menneske i eit hyper- materielt samfunn som vårt.

Zingmarks forsking høyrest ut som starten på ein viktig samtale om evig liv og Jesus som den gode hyrden.

Ut den siste porten, dit vi alle ein dag må gå, kan ingen av oss ta med noko.

Utanom håpet.

Når liket ler, bør kyrkja tenkja på kven ho er