– Eit tidsspørsmål før kristne skular mister statsstøtta
Økonomiprofessor Ola Grytten spår at venstresida vil gjere framtida vanskelegare for kristne friskular.
– Eg trur at dei kristne skulane kjem til å miste statstøtta. Det er berre eit tidsspørsmål. Dei tolerante er ikkje tolerante nok til å gje dei statsstøtte. Dei er berre tolerante nok til å gje til dei som er einige med dei sjølve.
Det seier økonomiprofessor Ola Grytten ved Norges Handelshøyskole (NHH) i denne vekas utgåve av Dagen-podkasten Tore og Tarjei:
Annonse
Grytten var invitert for å snakke om Sjøholt Folkehøgskule, som har skapt nasjonal mediestorm før den i det heile har opna. Grunnen var at NRK, Sunnmørsposten og Bygdebladet melde at skuleeigaren Indremisjonsforbundet sitt verdidokument hindra homofile, skilde eller personar med barn utanfor ekteskapet å jobbe som lærarar ved skulen.
Ei bølgje
Grytten peikar på fleire saker der kristne aktørar har fått kritikk, som Bergensavisen som hevda at kristne friskular i Bergen ikkje tilset homofile, Bergen SV som gjekk ut mot Barnevakten sine foredrag i skulen og Stavanger SV som ville hindre at ein kristen ungdomsklubb i kommunen fekk støtte frå barne- og ungdomsdirektoratet.
– Det er openbart at det er ei bølgje som er her no, men tidsspørsmålet er når statsstøtta trekkast. Det vil ta tid, for det må ein ordne juridisk først, og det kjem ikkje til å skje så lenge Erna Solberg er statsminister og KrF sit på Stortinget, sa Grytten.
– Dersom KrF skulle falle under sperregrensa og forsvinne ut av Stortinget, har Kristen-Noreg eit kjempe stort problem, la han til.
Professoren spekulerer også i moglege konsekvensar dersom skulane misser statsstøtta og må auka prisane.
– Då vil argumentet bli at her er det berre rikfolk som kan barna sine dit, og då vil det kome krav om at slike skular skal bli forbodne, meinte Grytten.
Godt forankra
Annonse
KrFs utdanningspolitiske talsperson og parlamentarisk leiar, Hans Fredrik Grøvan, deler ikkje Grytten si bekymring.
– Friskulane er godt forankra i både norsk og internasjonalt lovverk, seinast gjennom friskuleforliket under dei raudgrøne, seier Grøvan, og held fram:
– Ser du for deg at ein kan kome til å kutte i statsstøtta på grunn av unntakskrava?
– Det har vore ein reell diskusjon utan at det har ført til at nokon har kravd at paragrafen skal fjernast. Det har ikkje vore nokon endringar i lovverket dei siste åtte-ti åra, og likestillingsombodet har også stadfesta at dette framleis er lovleg, seier Grøvan.
Ingen planar
I SV har dei heller ingen umiddelbare planar om å fjerne statsstøtta for dei kristne skulane.
– Nei, vi har vel ikkje det. Det er uansett ikkje noko som vil skje over natta, men vi bør sjå på kor mykje dei kristne friskulane får i løyvingar. Det har vore ei enorm auke i løyvingane desse åra som KrF har site rundt forhandlingsbordet, seier utdanningspolitisk talsperson Mona Fagerås i SV.
Ho er derimot meir open for å fjerne kristne skular og trussamfunn sitt høve til å forskjellsbehandle tilsette.
Annonse
– Viss ein har liknande tilsettingskriterium som dei på Sjøholt folkehøgskule, er det grovt og lovstridig. Det overraskar meg veldig kor langt Indremisjonsforbundet ville gå på Sjøholt. Viss det er dette som er praksisen, så er det noko vi må sjå på, meiner Fagerås.
Foreløpig ikkje bekymra
Generalsekretær Jan Erik Sundby i Kristne Friskolers Forbund meiner det kan kome endringar i statsstøtta, men førebels er han ikkje bekymra.
– Eg er samd i at det er ei viss spenning knytt til dette spørsmålet, men politikarane som vi har samtalar med, uttalar seg på ein moderat måte, seier Sundby.
Han viser også til kultur- og likestillingsminister Abid Raja (V), som forsvarte unntaksregelen i likestillingslova. Denne regelen opna for at Sjøholt folkehøgskule kunne la vere å tilsette lærarar som levde i strid med skulen sitt verdidokument.
– Når vi samtalar med politikarar, er det ingen som snakkar veldig høgt og aktivt om å endre paragrafen om forskjellsbehandling. Det er stort sett når journalistar ringer rundt at ein får nokre avskyerklæringar, men det er ikkje lett å spå kva som skjer med ei raudgrøn-regjering, meiner Sundby.
