Gir bort millionar - berre ikkje til religiøse
Amedia og Sparebankstiftelsen DNB delar ut store summar til frivillige tiltak. «Forkynnande» religiøse kan ikkje vente seg å få noko.
I løpet av våren 2020 skal mediekonsernet Amedia sine 73 lokalaviser dele ut 25 millionar kroner til allmennyttige tiltak som blir gjort av organisasjonar og foreiningar.
Sjølv om dei oppfordrar alle til å søke, er dei klare på at nokre frivillige aktørar er uaktuelle som mottakarar.
– Vi vil ikkje gje støtte til reine religiøse aktivitetar, men vi kan gje til aktørar med ein sosial profil, som til dømes Kirkens SOS og Frelsesarmeen. Møter med eit «menigheitspreg» vil vere diskvalifisert på lik linje med eit medlemsmøte i Unge Høgre, seier direktør for utgjevarspørsmål og samfunnskontakt, Stig Finslo, i Amedia.
Ope for alle
Midlane som skal delast ut, kjem frå Sparebankstiftelsen DNB som krev at pengane verken skal gå til politiske parti, religiøse tiltak eller offentlege primæroppgåver.
Lokalavisene har oppretta tildelingskomitear som skal velje ut kven som får støtta, men dei må følgje retningslinjene til Sparebankstiftelsen.
– Vi har støtta fleire religiøse organisasjonar tidlegare, men dei må vere retta mot alle og ikkje vere forkynnande. Det kan vere speidar, ungdomsklubbar knytt til menigheiter, men altså ikkje rein religionsutøving, seier administrerande direktør André Støylen i Sparebankstiftelsen DNB, som også er styreleiar i Amedia.
– Handlar det om kva organisasjonane står for i kontroversielle spørsmål?
– Nei. Vi skil ikkje mellom ei moské eller Indremisjonen. Dette gjeld alle, uansett kva syn dei måtte ha på ting. Vi ser på aktiviteten, ikkje arrangøren.
– Kvar går grensa for kva som er for forkynnande? Vil ei andakt vere for forkynnande?
– Det er vanskeleg å svare veldig bastant på, men eg trur nok at ei andakt vil gjere at vi oppfattar aktiviteten som forkynnande. Men det er viktig for oss å seie at sjølv om vi har lagt desse rammene, så har vi tillit til at lokalavisene gjer fornuftige vurderingar av om aktivitetane er innanfor eller utanfor, seier Støylen.
Religionsfrykt
Jarle Haugland, daglig leder i Tro og Medier, er ikkje imponert over retningslinjene som Amedia og Sparebankstiftelsen har lagt for tildelinga.
– Eg meiner at dei burde ta seg ein tur rundt om i Kristen-Noreg og realitetsorientert seg litt for å få eit rikare bilete av kva kristent arbeid består av, seier Haugland.
Han trur ikkje at dette blir teke godt i mot i lokalsamfunna i «bibelbeltet».
– At lokalaviser på Jæren og i Agder ikkje skal få gje pengar til forkynnande kristne tiltak, viser berre at dei bommar på marknaden. Det verkar som dei har eit bilete av at ein kristen ungdomsklubb med ei lita andakt er ein lukka arena kor andre ikkje får kome.
– Amedia og Sparebankstiftelsen seier at sosiale tiltak som Fresesarmeen og Kirkens SOS vil få støtte, men ingen forkynnande tiltak eller organisasjonar. Er det motstridande?
– Eg vil tru at i det augeblikket nokon i Frelsesarmeen held ei andakt vil også dei falle utanfor. Dette handlar om ei frykt for forkynning og eksponering for religiøs påverknad. Det undrar meg at ei mediebedrift har ei slik frykt, seier Haugland.
Ingen støtte
Sparebankstiftelsen DNB er ikkje åleine om å dele ut pengar til frivillige tiltak.
Kommunikasjonssjef Lars Erik Mørk i Gjensidigestiftelsen fortel at dei stiller de same krava til mottakarar som Sparebankstiftelsen.
– Vi gir ikkje til religiøse formål med forkynnande verksemd, men menigheiter eller religiøse organisasjonar kan søke om støtte til humanitær verksemd. Til dømes møteplassar eller kafear, seier Mørk.
Også Sparebank Vest har retningslinjer om å ikkje støtte forkynnande kristent arbeid.
«Vi gir støtte til lag og organisasjoner hvor prosjektene ikke er forkynnende, men der formålet med prosjektet er allmennyttige tilbud for barn, ungdom, idrett, sosialt utjevnende eller lignende. Vi gir ikke støtte der hvor formålet med selve prosjektet er religiøst eller forkynnende», skriv kommunikasjonssjef Johannes Dobson i Sparebank Vest i ein e-post til Dagen.
Diskriminering
Økonomiprofessor Ola Grytten ved Norges Handelshøyskole meiner at mange stiftelsar diskriminerer kristne aktørar.
– Viss ein seier at ein skal støtte alt utanom dei som har ein klar kristen eller religiøs profil, så er det diskriminering av ein stor del av befolkninga, meiner Grytten.
– Å fortelje ei menigheit at dei kan leggje vekk den kristne profilen, er som å seie til ein handballklubb at dei kan legge vekk handballen. Det er eit meiningslaust krav. Dei som vil halde på med religiøse aktivitetar fortener ikkje å bli straffa for det.
Grytten, som sjølv er frelsesarmesoldat, har forståing for at stiftelsane skiljer mellom sosiale tilbod og forkynnande aktivitetar.
– Eg skjønar at dei ikkje ønskjer å støtte gudstenesteverksemd og misjonsverksemd. Det er ikkje deira oppgåve.
Sjekkar ikkje
I Sparebankstiftelsen SR-Bank i Rogaland har dei like retningslinjer for kven dei delar ut pengar til, men dei har valt ei meir pragmatisk linje i gjennomføringa.
– Vi gir i all hovudsak ikkje til forkynning eller den type ting, men vi gir likevel masse til ungdomsarbeid i menigheitene, seier dagleg leiar Tor Dahle.
– Korleis veit de at pengane ikkje blir brukt på forkynning?
– Som regel gir vi støtte til å kjøpe inn utstyr, og då er vi mest opptatt av at ungdomane får nytte av det. Vi springer ikkje rundt og sjekkar om mikrofonane vi har sponsa også blir brukt til å holde andakt. Det er vi ikkje så opptekne av, seier Dahle.