Historisk: Den første frikyrkja i Norge opnar for at prestar kan vie likekjønna
Neste gong eit likekjønna par spør metodistpresten Marianne Munz om å få vie seg, vil ho no seie ja.
Publisert
Sist oppdatert
Metodistkyrkja i Norge slo laurdag fast at prestar og diakonar med vigselrett sjølv avgjer kven dei vil vie.
Denne helga har det øvste nivået i trussamfunnet, Årskonferansen, vore samla i Larvik.
Annonse
Der vart forslaget som låg på bordet avtalt ved konsensus.
Dermed kan trussamfunnet ha sett eit punktum etter ein årelang debatt.
Vil seie ja neste gong
Mariane Munz er metodistprest og blir ordinert kommande søndag.
Etter konsensusavtalen som blei fatta laurdag morgon i Larvik vil ho no seie ja neste eit likekjønna par spør om ho vil vie dei.
– Prestar har vigselrett, ein liturgi som er kjønnsnøytral og som følger norsk lov, så no er det opp til kvar enkelt prest sitt samvit om ein vil vie likekjønna, seier ho.
Samtidig understrekar Munz at ho ønsker at det skal vere rom for begge sider av debatten i Metodistkyrkja, og viser til ei utsegn frå heimkyrkja hennar, Centalkirken i Oslo, som understrekar at ein vil ha plass for både liberale og konservative metodistar.
Knut Refsdal er tilsynsprest i Metodistkyrkja i Norge og var ein nøkkelpersonane bak forslaget som låg til grunn for konsensusavtalen.
Annonse
Han er fornøgd med at forslaget som låg på bordet, med små justeringar gjekk gjennom.
– Det skapar det rommet vi treng for alle i kyrkja, seier han.
Den første frikyrkja i landet
I 2017 vedtok Den norske kyrkja, som det første kyrkjesamfunnet her til lands, å opne for likekjønna vigslar. Det skjedde etter årevis med kyrkjepolitisk kamp mellom «den liberale» og «den konservative» sida.
I ettertid har det også i frikyrkjene vokse fram ein diskusjon om kva plass skeive har i kyrkja.
I 2021 kom pinseprofila og teologiprofessor Terje Hegertun ut med boka Det trufaste samliv. Der tilbaud ein teologisk argumentasjon for likekjønna vigslar, noko som skapte mykje debatt.
I Misjonskirken har likekjønna samliv lenge vore på dagsorden.
Lokalkyrkja deira i hovudstaden, Oslo Misjonskirke Betlehem, anbefalte i fjor å anerkjenne homofilt samliv, men bestemte seg kort tid etter for å sette saka på pause, etter eit møte med sentralt hald.
Annonse
Og tidlegare denne månaden fekk Pinsebevegelsen i Norge sitt eige samlivsråd med tanke på tematikken.
Men aldri før har ei norsk frikyrkje opna for at homofile kan vie seg.
Før no.
Årevis med diskusjon
I fleire tiår har spørsmålet om likekjønna vigsel vore eit stridstema i Metodistkyrkja.
Etter trussamfunnet i 2019 oppretta eit utval som fekk i oppgåve å jobbe fram to syn på saka, har det likevel vorte jobba med å finne ei løysing på spørsmålet.
Konsensusavtalen som no er fatta bygger på deira endelege forslag, som vart lagt fram for rundt to veker sidan, nærare fire år etter utvalet først vart oppretta.
Det Metodistkyrkja no har slått fast er kronglete formulert og juridisk komplisert (sjå faktaboks).
Annonse
Då Dagen snakka med Hilde Marie Øgreid Movafagh i forkant av Årskonferansen, var ho likevel tydeleg på kva eit vedtak basert på forslaget til utvalet ville innebere.
– Det opnar i praksis for likekjønna vigslar, sa metodistpresten, som har vore sentral i arbeidet fram mot vedtaket.
Kronglete
I den historiske avtalen blir det nemleg slått fast at det er opp til den enkelte prest og diakon å avgjere kven dei sjølv vil vie, noko som betyr at ein kan bruke fridomen ein har til å vie likekjønna par.
Det endrar likevel formelt sett ikkje teologien til Metodistkyrkja i Norge.
Trussamfunnet er nemleg ein del av ei internasjonal kyrkje kalla United Methodist Church og er bunden den. Og dei er framleis konservative i det aktuelle spørsmålet.
Difor risikerer prestane som bruker fridomen vedtaket slår fast at dei har framleis konsekvensar dersom dei bruker den til å vie likekjønna par.
Movafagh sa likevel i forkant av Årskonferansen at ho håpte den risikoen prestane tar ved å vie er reint teoretisk.
Annonse
– Den som vier gjer det i tiltru til biskopen og kollegaene sine, sa Movafagh.
I avtalen ser ein nemleg ut til å minimere sjansen for slike konsekvensar.
Fekk ikkje vie seg
Lasse Skage er lekdelegat til metodistane sitt «kyrkjemøte».
Han lever sjølv i eit homofilt ekteskap og delte opent under gårsdagens saksbehandling om at han ikkje har kunna vie seg i sitt eige kyrkjesamfunn.
Han er nøgd med konsensusavtalen som no er fatta, men meiner likevel ein ikkje er heilt i mål.
– Eg tenker at det er eit lite skritt framover, men vi er ikkje der vi skal vere heilt enda, seier han og siktar til at kyrkjesamfunnet formelt sett ikkje har endra teologi.
Han synest det særleg er problematisk at prestar tar ein personleg risiko ved å vie.
Annonse
– Eg synest det er skummelt, for eg vil ikkje ha på mine skuldrer at ein prest mistar jobben fordi han har vigd meg, seier han.
– Seier noko om kvar Metodistkyrkja står
Jan Lillevik er lekdelegat frå Centralkirken i Bergen, som er kjent som ein tradisjonell kyrkjelyd.
– Eg tenker at konsensusavtalen seier noko om kvar Metodistkyrkja i Norge står i dag, seier han.
Lillevik understrekar samtidig at kyrkjesamfunnet formelt sett ikkje har endrar samlivsteologi.
– Ein opnar for at den enkelte pastor og diakon kan gjere ei skjønnsvurdering på om dei vil vie likekjønna og handle på det, men det vil framleis vere i strid med UMC sine lovar og reglar, seier han.
Kyrkjer kan melde seg ut
I avtalen som no er fatta seier ein også at lokale metodistkyrkjer kan melde seg ut.
Annonse
Det er etter alt å dømme mest relevant for konservative lokalkyrkjer.
Dagen har nemleg tidlegare vore i kontakt med alle metodistkyrkjene i landet for å spørje om dei vil melde seg ut dersom ein opnar for det.
Då kom det fram at i alle fall fire kyrkjelydar har drøfta alternativet.
