Hei! 👋

METODIST: Hilde Marie Movafagh (t.v.) er førsteamanuensis på MF vitenskapelig høyskole i Oslo.

No skal Metodistkyrkja bestemme seg: – Opnar i praksis for likekjønna vigslar

Metodistpresten Hilde Marie Øgreid Movafagh har fleire gongar sagt nei til skeive som vil vie seg. Neste gong håpar ho å kunne seie ja.

Daniel Kydland
Journalist
Publisert Sist oppdatert

Denne helga ser Metodistkyrkja i Norge ut til å i praksis opne for likekjønna vigslar.

Får forslaget som i ligg på bordet gjennomslag, kan den liberale sida hauste fruktene av årevis med kamp.

Dei konservative kyrkjene på si side, vil kunne melde seg ut.

Opp til den enkelte prest

Vegen fram til forslaget som metodistane sitt «kyrkjemøte», Årskonferansen, skal stemme over denne helga, har vore både lang og kronglete.

Allereie i 2019 vedtok dei nemleg å jobbe fram to syn på likekjønna samliv.

Dei oppnemnde då eit utval som skulle jobbe for å realisere det dei hadde vedtatt.

Dei fleste rekna med at det heile skulle bli ein kort prosess.

Slik blei det ikkje.

Koronapandemien, juridiske utfordringar, stadige kjeppar i hjula, og så vidare; bremsa framdrifta (sjå faktaboks nedst i saka).

Først no, nærare fire år etter utvalet vart oppretta, skal Metodistkyrkja stemme over det endelege forslaget.

– Opnar i praksis for likekjønna vigslar

Der slår utvalet fast at prestar og diakonar sjølv avgjer kven dei vil vie.

Hilde Marie Øgreid Movafagh som har vore med å utforme forslaget er optimist.

– Dersom det går gjennom, opnar det i praksis for likekjønna vigslar, seier metodistpresten, som til vanleg er rektor på det teologiske seminaret til Metodistkyrkja.

Vigselsliturgien ein treng for å vie to av same kjønn er alt klar og godkjent av norske styresmakter, ifølge sakspapira.

LIKEKJØNNA VIGSLAR: Bilde frå eit møte om likekjønna vigsel i Metodistkyrkja i Centalkirken i Bergen. F.v.: Leif Jacobsen, Hilde Marie Øgreid Movafagh og Roar G. Fotland.

Også det norske konservative nettverket Connect Metodist er tydelege på kva konsekvensar forslaget metodistane skal stemme over får, dersom det går gjennom.

«Metodistkirken i Norge åpner i praksis for ekteskap mellom to av samme kjønn», skriv leiaren deira, Jan-Erik Fjukstad Hansen, på organisasjonens Facebook-side tirsdag.

TRADISJONELL: Jan-Erik Fjukstad Hansen er leiar for det tradisjonelle metodist-nettverket, Connect Metodist.

«Menighetene må nå forholde seg til veivalget; vil man være med Metodistkirken i Norge som vil bli dominert av et liberalt syn, eller ønsker man å være i en kirke med et tradisjonelt syn?», skriv han.

Endrar formelt sett ikkje teologi

Forslaget endrar likevel formelt sett ikkje samlivsteologien til Metodistkyrkja i Norge.

Trussamfunnet er nemleg ein del av den internasjonale metodistiske organisasjonen United Methodist Church (UMC) og er bunden av den.

I dag er UMC konservative, sjølv om fleire trur dei vil snu i spørsmålet om likekjønna vigslar når det øvste nivået i organisasjonen, Generalkonferansen, samlar seg neste år.

Utvalet sitt forslag ser difor ut til å ha eit praktisk og ikkje formelt innsteg når dei skal svare på korleis Metodistkyrkja kan få «eit fullt ut inkluderande syn på menneskeleg seksualitet.»

Har sagt «nei»

Trass i at Movafagh har markert seg på den «liberale» sida av debatten, har ho valt å vere tru mot kyrkjesamfunnet.

– Eg har dessverre sagt nei til mange opp gjennom, og dermed har eg såra og avvist mange, seier ho.

No håpar førsteamanuensen å kunne seie «ja» neste gong nokon spør.

Det er likevel ikkje noka kø av skeive som vil vie seg, forklarar ho, noko ho trur heng saman med dei mange avslaga ho har måtte delt ut.

– Utolmodige

Leif Sverre Jacobsen er metodistprest og har også vore med i utvalet som står bak forslaget metodistane skal stemme over denne helga.

Han omtalar seg sjølv som konservativ, og er ikkje like klar i talen som Movafagh når det kjem til kva forslaget konkret inneber.

– Forslaget seier ein del om vigsel av likekjønna og førebuing til ordinert teneste. Dette må bli sett på bakgrunn av at fleire av dei som ønsker å komme i gang med full inkludering av lesbiske, homofile og transpersonar, er utolmodige, seier han.

PREST: Leif Jacobsen er metodistprest og har vore med i utvalet som legger fram sitt forslag for årskonferansen til Metodistkyrkja denne helga.

Jacobsen er likevel tydeleg på at forslaget vil innebere ein seier for dei liberale metodistane her til lands.

– Dersom forslaget går gjennom, vil det vere ei stadfesting av vedtaket som Årskonferansen gjorde i 2019, og eit gjennomslag for dei som kjempar for rettane til dei homofile og lesbiske.

Risikerer klagesak

Trass i at Movafagh er glad for forslaget metodistane no skal stemme over, er ho ikkje heilt nøgd.

Dei som kjem til å vie likekjønna tar nemleg ein personleg risiko.

Sidan kyrkjesamfunnet formelt sett ikkje har endra teologi, risikerer ein at nokon klagar til biskopen, Christian Alsted.

I yttarste konsekvens kan han komme til å avskilte presten.

Kan utsette klager

I 2022 bad Metodistkyrkja i Norge Alsted om å utsette slike klager til etter det øvste nivået i trussamfunnet har behandla vigselsspørsmålet i 2024.

I sakspapira blir det avslørt at biskopen i mars kom ønske deira i møte, men at han i mai fekk beskjed frå sentralt hald om at å utsette slike klagesaker ikkje er lovleg.

I forslaget dei norske metodistane skal stemme over denne helga, står likevel eit unntak frå regelen sentralt.

Utvalet tolkar det nemleg slik at klagesaker som rører ved sivilrettslege spørsmål kan bli utsett, noko ein kan argumentere for at ein klagesak mot ein prest kan vere.

Movafagh seier ho difor håpar at risikoen ein prest tar ved å vie er teoretisk.

– Den som vier gjer det i tiltru til biskopen og kollegaene sine, seier ho.

Jacobsen på si side understrekar at likekjønna vigslar framleis vil vere i strid med kyrkjesamfunnet sin teologi til ein eventuelt endrar syn når UMC samlar seg i 2024.

– Dagens kyrkjeordning opnar ikkje for likekjønna vigslar eller prestar og diakonar i likekjønna ekteskap. Forslaget peiker likevel på ein paragraf i kyrkjeordninga der klagar i slike saker kan bli sett på vent, seier han.

Konservative kan melde seg ut

I tillegg til å opne for at prestar kan avgjere kven dei vil vie, foreslår utvalet å opne for at lokale metodistkyrkjer kan melde seg ut.

Det er grunn til å tru at det i første rekke er aktuelt for konservative lokalkyrkjer.

Dagen har nemleg tidlegare spurt alle metodistkyrkjene i landet om dei vil melde seg ut dersom ein opnar for det.

Då kom det fram at i alle fall fire kyrkjelydar har drøfta alternativet.

Ein av dei var den største metodistkyrkja i landet, Centralkirken i Bergen, der pastoren Dag Martin Østevold har over 900 soknebarn.

CENTRALKIRKEN: Dag Martin Østevold er prest i Centralkirken i Bergen.

– Inntrykket er at fleire vil sjå seg rundt etter ei ny kyrkje dersom vi bestemmer oss for noko, sa han til Dagen den gongen.

Ein long og kronglete veg mot likekjønna vigsel

Då Metodistkyrkja i Norge i 2019 vedtok at dei ville jobbe fram to syn på spørsmålet om likekjønna vigsel, var optimismen stor mellom dei progressive.

Trussamfunnet er ein del av den internasjonale metodistiske organisasjonen United Methodist Church (UMC), som etter over 50 år med diskusjon såg ut til å finne ei løysing.

Under Generalkonferansen i 2020, det øvste organet i UMC, ville ein etter alt å dømme dele seg opp.

Dei liberale skulle få bli. Dei konservative måtte gå.

Så kom koronapandemien, og Generalkonferansen blei utsett.

Ein gong. To gongar. Tre gongar. Og no blir den avhalden først i 2024.

Det gjorde dei progressive metodistane her til lands utolmodige.

Så då dei i 2022 for første gang etter pandemien samla seg til sitt årlege «kyrkjemøte», Årskonferansen, var målet klart:

Å finne ei førebels løysing fram mot 2024. Fleire trur nemleg at UMC då vil vedta ein ny samlivsteologi.

Difor bad fjorårets Årskonferanse biskopen, Christian Alsted, om «å sette klagesaker mot prestar og diakonar som gjennomfører vigsel av likekjønna på vent (...) til kyrkjas prosess er fullført.»

Biskopen på si side blei verande taus rundt ønsket frå dei norske metodistane.

I byrjinga av 2023 såg det likevel ut til at det ville opne seg for ei anna løysing.

Det vart kalla inn til ein ekstraordinær Sentralkonferanse, eit styringsorgan i UMC som kunne gi dei norske metodistane mynde til å vedta ein ny vigselsliturgi, mens ein ventar på avgjersla i 2024.

Då det ekstraordinære møtet vart avhalde i mars, var forventingane store.

Det enda likevel med atter eit nederlag for den «liberale» sida:

Det var ikkje tilstrekkeleg fleirtal for å overlate vigselspørsmålet til Metodistkyrkja i Norge.

Sorga vart likevel raskt vendt til glede igjen.

Berre ti dagar etter Sentralkonferansen hadde talt, tok biskop Alsted endeleg stilling til Metodistkyrkja i Norge sitt ønske om å sette klagesaker på vent.

Han ville utsette klager mot dei som vier likekjønna par til etter UMC hadde talt i 2024.

Det avslører sakspapira til Årskonferansen denne helga.

Det betydde at prestar og diakonar kunne vie likekjønna par utan å risikere konsekvensar.

Liturgien dei trong var alt klar.

Men i mai blei det atter igjen sett kjeppar i hjula til dei «progressive».

«Høgsterett» i det internasjonale trussamfunnet, Juridisk råd, slo ned på den type biskoppelege utsettingar.

Dermed vart rommet for likekjønna vigslar igjen stengt.

Forslaget Metodistkyrkja i Norge skal stemme over denne helga, ser likevel ut til å igjen åpne dette rommet.

Korleis kan det ha seg?

Her må ein halde to tankar i hovudet samtidig.

På den eine sida vedtar ein ingen ny teologi.

På den andre sida slår ein fast at det er opp til den enkelte prest og diakon å avgjere kven dei vil vie.

Ein kan altså bruke denne fridomen til å vie likekjønna par, og vigselen vil vere godkjent av norske styresmakter.

Men dei som gjer det risikerer å få ei klagesak mot seg.

I så fall vil klagen bli levert til biskopen, Christian Alsted, som i yttarste konsekvens kan avsette presten.

I forslaget ser utvalet ut til å minimere sjansen for at ein slik prosess vil finne stad.

Dei tar omsyn til at biskopen i prinsippet ikkje kan utsette klagesaker mot prestar og diakonar lengre, men trekker samtidig fram eit unntak frå regelen.

Slik utvalet tolkar reglane, kan nemleg biskopen sette klager som «rører ved sivilrettslege spørsmål» på vent til 2024.

Og ei klagesak som altså kan ende med ei avskilting, kan ein argumentere for at rører ved nettopp sivilrettslege spørsmål.

Blir slike klagesaker utsett til 2024, då mange altså trur UMC vil opne for likekjønna vigslar, vil dei stå i eit heilt anna lys.

Skulle ein mot alt å dømme likevel komme til ein prosess mot ein prest i samanheng med ei slik klagesak, vil det ifølge Metodistkyrkja i Norge sin hovudstyreleiar, Martin Vestøl, vere han som må føre den.

Og under eit webinar om forslaget gav han tydeleg uttrykk for at han ikkje ønsker å føre ei slik rettssak.

Kort fortalt så ser dermed forslaget ut til å opne for at metodistprestar i praksis bestemmer kven dei vil vie, sjølv om dei tar ein risiko ved å vie likekjønna par.

samliv nyheter teologi metodistkirken kristendom homofili seksualmoral religion og livssyn
Powered by Labrador CMS