Presteforeninga og læreembetet
I Presteforeininga held ein seg altså med ei forståing av biskopen - nei, bispemøtet - som ikkje berre skal drive med tilsyn, men som i tillegg avklarar lærespørsmål. Dette synet på læreautoritet ville fått den mest pavetru romersk-katolske teolog til å sperra opp augo i vantru.
Styret i Presteforeininga (PF) krev liturgi for likekjønna par i kyrkja. Dette gjer vald leiar i PF, Gunnar Mindestrømmen, greie for i Vårt Land.
Han grunngjev kravet med at kyrkja må legga til rette for dei prestane som ønskjer å vigsla likekjønna par. Ein liturgi er naudsynt for å kunne leva med to syn i denne saka, hevdar Mindestrømmen.
Annonse
Teologisk er dette kravet forankra i eit splitta bispemøte, juridisk er det forankra i endringar i den statlege ekteskapslova.
Denne fortolkinga skapar strid, sjølvsagt, ettersom ho er eit partsinnlegg. Det kan ikkje Mindestrømmen forstå. I eit innlegg på heimesidene til Presteforeininga klagar leiaren over at han får klager frå den andre parten.
Men det er nok loddet ved å vera part i ei sak. Ein kan ikkje både krevja liturgi for likekjønna og samstundes hevda at dette vedtaket ikkje skulle vera eit innspel i ein aktuell debatt. Det underlege er at leiaren i ei fagforeining ikkje skjøner at han ikkje kan sitja på begge sider av bordet samstundes.
Det verkeleg oppsiktsvekkande er likevel den teologiske grunngjevinga han gjer seg til talsmann for. På heimesidene til Presteforeininga skriv han at sentralstyret bare implementerer bispeteologi og statsjuss. Dette røper eit svært spesielt syn på teologi.
Ettersom eit fleirtal av biskopane har overteke staten sin definisjon av ekteskap og uttalt at likekjønna ekteskap har same teologiske status som ekteskap mellom mann og kvinne, så har vi ein ny læresituasjon. Det er sjølvsagt riktig, spørsmålet er kva den nye læresituasjonen inneber.
Er lærespørsmål som involverer skapingsvilje og kyrkjeordning avklart? Det meiner tydelegvis leiaren i PF, som kronar argumentasjonen sin med denne - luthersk sett - fantastiske setninga:
«Det er bispemøtet som er det organet som skal avklare kva som er rett lære i kyrkja vår.»
I Presteforeininga held ein seg altså med ei forståing av biskopen - nei, bispemøtet - som ikkje berre skal drive med tilsyn, men som i tillegg avklarar lærespørsmål.
Annonse
Dette synet på læreautoritet ville fått den mest pavetru romersk-katolske teolog til å sperra opp augo i vantru: Her sit det altså ein flokk embetsmenn. Dei har på mystisk vis fått overført evna til å avklara lærespørsmål. Som eit generalkollegium sit dei der, og Mindestrømmen og presteskapet skal som lydige sersjantar implementera dei teologiske direktiva som kjem frå desse.
At denne autoritære, byråkratiske tolkinga av lærespørsmålsavklaring ikkje høyrer heime i ei luthersk kyrkje, seier seg sjølv. Her på berget har ein nok embetsteologi, men han spring ut av læra om at alle døypte er prestar for Gud.
Rett lære i kyrkjeleg forstand er knytt til ein bestemt resepsjonsestetikk, til Skrift og vedkjenning, ikkje til vedtaka på eit bispemøte.
Den kyrkjelege læredanninga er nettopp ikkje avklart før kyrkjelyden har høyrt Kristi stemme gjennom denne læra. Har kyrkja høyrt Kristi ord gjennom den nye ekteskapslæra til fleirtalsbiskopane? Eller som ein sa på riksmål i gamle dagar: Hører fårene hyrdens stemme?
Leiaren i PF må gjerne gjera seg til talsmann for at kyrkjeleiinga i denne situasjonen skal innføra liturgiar for likekjønna par. Det står han heilt fritt til. Men at han grunngjev synet sitt med at læra er avklart, det står ikkje til truande. At han i tillegg hevdar at bispemøtet avklarar kva som er rett lære i kyrkja vår, det er i strid med læregrunnlaget.
I tillegg argumentererPresteforeininga for innføring av ei ordning med vigsel av likekjønna, fordi utfordringa i dag er er at «mange prester som ønsker å vie likekjønnede par, ikke har liturgi fastsatt av Kirkemøtet for å kunne gjøre dette.»
Innføringa av ei slik ordning framstår for sentralstyret i PF som uproblematisk, så lenge dei som ikkje stør ei slik ny ordning har høve til å nytta seg av reservasjonsretten.
Dette er i beste fall ein merkeleg argumentasjon frå ein arbeidstakarorganisasjon. Her argumenterer ein altså med utgangspunkt i samvitet til ei gruppe for å innføra ei ny ordning, før ordninga er på plass, og så bruker ein reservasjonsrett-praksis som retorisk brekkstang for å innføra ordninga.
