Skreiv boka ho ikkje fann
Då Victoria Bø ikkje klarte å finne den rette boka å ha med i sekken på pilegrimstur, bestemte ho seg for å skrive den sjølv.
For seks år sidan skulle Victoria Bø gå pilegrimsleia til Santiago de Compostela i Spania. Ho er forfattar og forlagsredaktør i Luther forlag. Som det lesande mennesket ho er, var det naturleg å pakke med ei bok. Men å finne ein god turkamerat mellom to permar viste seg å vere vanskeleg.
– Eg fann store praktbøker og konkrete guidar, men ikkje ei bok som passa som det turfølgjet eg ønskte meg, seier Bø.
På vandringa mot Santiago leita ho fram notisboka på kveldstid og skreiv ned tankar og erfaringar ho hadde gjort seg gjennom dagen. Notatane har no i resultert i boka «Vandring», som er skriven nettopp med tanke på å vere eit godt pilegrimsfølgje. Det er ikkje tilfeldig at boka kjem i paperback, det skal vere freistande å pakke den med seg i sekken i ti dagar.
I boka både sveittar ho seg til Santiago og køyrer Volvo til Vadstena i Sverige. For å vere pilegrim er ikkje nødvendigvis å snøre på seg gode sko og vandre i dagesvis på ukjende stiar, meiner Bø.
– I Noreg tenker vi på pilegrimstur som gåtur, andre stader ser dei meir på det som ei reise. Denne boka handlar ikkje berre om å gå langt og bære tungt, men om å vere menneske. Boka kan vere eit turfølgje også for den som sit heime i sin eigen sofa og vil gjere ei indre pilegrimsreise.
Viktig liten stein
Bø har tidlegare gitt ut fire romanar og ei barnebok. «Vandring» er hennar debut som sakprosaforfattar. Ho har vore innom temaet kristent livssyn i tidlegare bøker, men dette er første gong ho går fullt og heilt i det landskapet. Det kjennest rett.
– Eg er ingen teolog, dette er ei oppdagingsreise. Eg har skrive boka med stor openheit, den inneheld fleire spørsmål enn svar, fortel Bø.
Boka dreiar seg rundt dei same temaa som den svenske biskopen og forfattaren Martin Lönnebo skriv om i «Kristuskransen», som Gud, kjærleik, løyndommar, stillheit og omvending.
På den første pilegrimsturen blei ho overraska over kor forskjellig det er å vere pilegrim samanlikna med ein vanleg fottur. Bø erfarte at ho hadde ei heilt anna orientering undervegs, ho var meir vaken for både det som skjedde i henne og rundt henne.
Ei liten stein stod for ei av dei sterkaste opplevingane.
– Langs ruta til Santiago låg det mange haugar med småstein rundt kors. Å plukke opp ein stein og bære på den til eg var klar for å legge den frå meg ved eit anna kors, var sterkt. Det var lettare å legge frå meg det eg tenkte på når eg gjorde noko fysisk knytt til dette.
Anglofil
I oppveksten i Fredrikstad fann Bø eit ungdomsmiljø i songkoret i Glemmen kyrkje. Der var Egil Hovland organist og ei kjelde til kraftfull kyrkjemusikk. Då ho seinare flytta til England for å studere politisk økonomi ved London School of Economics, kom ho i kontakt med eit anna kristent miljø som skulle vise seg å gi næring til trua.
– Eg oppsøkte den engelske kyrkja og likte deg eg fann. Det diakonale hjelpearbeidet dei dreiv for heimlause i storbyen i kombinasjon med god forkynning, blei trusstyrkande for meg, fortel Bø.
På dei britiske øyane fann ho også anna inspirasjon. Narnia-forfattar C.S. Lewis er ein av yndlingsforfattarane hennar, det same er den walisiske presten og poeten R.S. Thomas.
– Å lese kva desse tenker om tru er inspirerande og styrkande. Eg er glad i både engelsk litteratur og britisk humor, eg kjenner meg heime både i samfunnet og i kyrkja der.
Bø har også testa ut å vere pilegrim i England. Ikkje overraskande gav det meirsmak.
– Det er nok mitt favorittpilegrimsmål. Eg trur det handlar om det engelske landskapet der du kan gå i naturen samtidig som du har lett tilgang på byar og urbant kaféliv.
Vegen er målet
I møtet med andre pilegrimar har Bø blitt overraska over kor variert motivasjonen for å legge ut på tur kan vere. Mange seier at dei ikkje går av religiøse grunnar, andre seier dei går for å gjere bot.
– Motivasjonen for ei pilegrimsvandring er kanskje like mangslungen som mennesket sjølv? undrar ho.
Samtidig finst det nokre fellestrekk. Dei fleste er søkande på eitt eller anna vis, opptekne av nye inntrykk, Gud og dei store spørsmåla. Noko har likevel endra seg sidan dei første pilegrimane.
– I middelalderen var dei meir opptekne av målet, dei skulle kome seg fram til Nidaros eller Roma. I dag er dei fleste meir opptekne av vegen. Eg trur det kan gi ei heilt anna oppleving av turen, ein er meir til stades undervegs, seier Bø.
Sjølv håpar ho at neste pilegrimstur blir her til lands, ho manglar nemleg delar av Nidaros-ruta.
– Så er det fint å tenke på at ein ikkje treng å legge ut på ein komplisert tur for å vere pilegrim. I Oslo kan ein ta trikken til St. Hallvards plass og rusle bort i Middelalderparken, så dukkar dei brune skilta med pilegrimssymbol på dei opp.