Teksten var antatt tapt i meir enn 1000 år – så dukka den opp i eit kloster

Hipparkhos vert rekna som den fremste astronomen frå antikken.

Nesten alle verka han skreiv er gått tapt, men har likevel levd vidare gjennom andre som viser til han i seinare skrift.

Astronomen laga mellom anna ei kjent oversikt over stjernene på himmelen.

Historikarar har vore usikre på om verket i det heile tatt fanst, men nyleg oppdaga ein delar av den segnomspunne stjernekatalogen under ein kristen tekst frå mellomalderen.

Det var forskning.no som omtalte saka først.

Funnet

Originalen skreiv av Hipparkhos i år 129 før Kristus.

Ein gong på femhundretalet etter Kristus vart det laga ein kopi som kom Katarinaklosteret på Sinaihalvøya i hende.

Rundt fem hundre år seinare skulle ein munk ved det same klosteret lage ein annan kopi av verket Codex Climaci Rescriptus, skriven av teologen Johannes Klimakos på sekshundretalet.

Munken fann fleire gamle pergament og viska ut blekket for å kunne bruke dei på nytt.

Eit av desse pergamenta var nettopp den då fem hundre år gamle kopien av Hipparkhos stjernekatalog.

Den har ein no ved hjelp av ny teknologi funne igjen under munken si skrift.

Det melder Museum of The Bible, som eig Codex Climaci Rescriptus.

Manuskript

Liv Ingeborg Lied, professor i religionsvitskap ved MF vitskapeleg høgskole, er ekspert på manuskript.

Ho seier det var heilt vanleg å viske ut gammal tekst.

Det skuldast som regel at ein ikkje lenger forstod språket, at ein mangla skriveunderlag til nye tekstar eller at ein tenkte teksten var irrelevant.

Ho er ikkje overraska over at ein finn gammal tekst under ein nyare tekst. Det er likevel uvanleg å finne tekstar som det ikkje finst andre kopiar av.

Lied forklarar teknologien som er brukt.

– Ved å fotografere pergamentet innanfor ulike bølgelengdeområde, vil ein kunne sjå forholdet mellom fargen i pergamentet og blekket på ein heilt annan måten enn med vanleg bildetaking, seier ho.

Det gjer at ein kan lese tekstane som ein gong i tida har stått på pergamentet, men som ikkje lenger står der.

Professoren trur teknologien vil gi store framskritt for forskinga på gamle manuskript.

Ho ser for seg at ein vil gjere fleire funn, til av dømes bibelske tekstar, andre astronomiske manuskript, skulebøker og tekstar frå kyrkjefedrane.