Toppe avviser oskespreiing på hytta eller i hagen
Statsråden held fast på at oska etter kremasjon ikkje kan spreiast kvar som helst.
Publisert
Sist oppdatert
Stortingsrepresentant Grunde Almeland (V) vil ha meir liberale reglar for spreiing av oske etter døde menneske.
Det skjer på bakgrunn av ei NRK-sak i januar. Gravferdskonsulent Arvid Steinum meiner reglane er for strenge og at pårørande må få spreie oska der dei vil.
Annonse
Etter dagens reglar kan statsforvaltaren gi løyve til å spreie oske på ope hav eller aude stader i naturen.
Almeland har teke spørsmålet om «ei modernisering av lovverket» opp i eit skriftleg spørsmål til barne- og familieminister Kjersti Toppe (Sp).
Det skriv fagbladet Grav24.
Toppe er fagstatsråd for livssynspolitikk, som lovar og reglar om gravferd sorterer under.
Fjordar og elvar
Kjersti Toppe skriv i sitt svar at reglane ikkje er så rigide som ein kan få inntrykk av.
«Eit rundskriv i 2012 gjorde det klart at oskespreiing ikkje treng skje «utaskjers», men kan skje i fjordar og i elver, vassdrag og anna ferskvatn i område med eit tilstrekkeleg aude preg. Med reservasjonen om aude preg ville ein mellom anna unngå konflikt med friluftslivet. Det same gjeld på land,» skriv statsråden i sitt svar.
Toppe legg til grunn at gravferdsbyråa informerer om reglane slik dei er, mellom anna om at det ikkje er høve til å spreie oska etter menneske på hytta eller i hagen.
Annonse
«Eg legg vidare til grunn at folk forheld seg til søknaden dei har sendt til statsforvaltaren og løyvet dei har fått,» skriv Toppe vidare.
– Skinn-ordning
Gravferdsbyrå fortel til NRK Rogaland at reglane blir omgått: Etterlatne søkjer om å spreie oska til havs eller til fjells, men spreier den ein annan stad når dei først har den i hende.
– Dagens ordning med søknad til statsforvaltaren om askespredning er altså berre et skinn-system. Det er ekstra byråkrati for både statsforvaltar og etterlatne, utan at det har noko å si for praksis, meiner stortingsrepresentant Almeland.
– Vi har gamle reglar og forskrifter som burde vore lagt ei skuff med hengelås på. Det fungerer godt i andre land at pårørande styrer dette sjølv, seier gravferdskonsulent Steinum til NRK.
Fire liter
Statsråden er ikkje kjend med at reglane i Noreg er vesentleg strengare enn elles i Norden. Sidan ein kremasjon normalt gir fire liter oske, «kan det vere tenleg å ha eit minstemål av regulering av kvar spreiinga skjer», meiner ho.
Statsråden er likevel open for å vurdere om dagens grenser er dei rette.
Annonse
«Det er opp til statsforvaltaren å eventuelt setje frist for når oskespreiinga skal vere gjennomført og vilkår om at dei etterlatne skal informere statsforvaltaren om at spreiinga har skjedd. Ein må vurdere nærare kva for kontroll det offentlege bør ha med at dei etterlatne spreier oska i samsvar med løyvet. I dag er dette i stor grad tillitsbasert, og det varierer i kva grad statsforvaltarane set slike vilkår. Mitt utgangspunkt er at offentleg regulering bør byggje på tillit til folk,» heiter det i svaret.
Enklare handsaming
Statsråden vil vurdere om sakshandsaminga kan gjerast enklare og om vilkåra bør gå fram av ei forskrift i staden for dagens rundskriv.
«Eg meiner det er grunnar til å oppretthalde reglar for oskespreiing, og meiner det er grunnar mot at oske etter menneske skal kunne spreiast nærare bumiljø, turvegar og rekreasjonsområde enn ein tillèt i dag,» avsluttar statsråd Kjersti Toppe.
