Vil tilby billigare ferd mot grava
– Det er uetisk å ha så stor forteneste på å gravlegge folk, meiner nykomarane i Verd gravferdsbyrå. No vil dei utfordre det dei meiner er ein dårleg driven bransje.
– Då vi begynte å sjå på korleis gravferdsbransjen var bygd opp, synest vi det var uetisk kor stor margin dei la på prisen. Vi starta derfor å sjå på kva slags steinar vi måtte sette saman for å bygge opp eit godt tilbod. Då fann vi ut at vi kunne gi kunden 20-30 prosent lågare pris enn dei etablerte byråa, seier gründer Martin Schütt i inkubatoren og investeringsselskapet Askeladden.
Selskapet står mellom anna bak frisørkjeda Cutters, som tidlegare har hausta kritikk frå sin eigen bransjeorganisasjon fordi dei ikkje tilbyr hårvask i frisørsalongane sine. No ønskjer gründerane i Askeladden å revolusjonere gravferdsbransjen som dei i nettavisa E24 skildrar som «ein rev i ein hønsegard».
Annonse
Gravferdslova
– Pårørande vil truleg vere opptekne av erfaring og kvalitet når dei skal gravlegge sine døde. Kan ein fersking som dykk stille opp med det?
– Vi har fått med oss ein som har vore sjef for gravferdsbyrået Jølstad i 10 år. Med oss på laget har vi også faren hans, som har vore involvert i arbeidet med å utforme gravferdslova, forklarer Schütt, og legg til:
– Vi som står i kulissane har ikkje erfaring frå bransjen, men det har dei som skal gjere jobben.
Kisteval
Gründeren seier at dei ikkje kjem til å marknadsføre seg som eit billigbyrå, men som nokon som kan gi ei meir moderne og enklare kundeoppleving.
– I staden for at dei pårørande må velje mellom 40 ulike kister, gir vi dei valet mellom tre kister. Dei fleste vil uansett ha den fine, kvite kista. Då sparer vi dei pårørande for å i ein allereie vanskeleg situasjon måtte tenke på kor mykje pengar dei skal legge i kista.
Verd gravferdsbyrå held førebels til i Oslo, Asker og Bærum.
Annonse
– Først er vi opptekne av å gjennomføre gode gravferder her, så får vi ta utviklinga vidare når den kjem, seier Schütt.
– Ikkje same tilbod
I Trondheim driv Lars Erik Svanholm gravferdsbyrået Svanholm i fjerde generasjon. Han helsar for så vidt nykomarane velkomne.
– Vi etablerte kan sikkert vere for lenge i eitt spor, så det er aldri dumt at det kjem ein utfordrar. Men det er vanskeleg å seie om dei klarer å halde seg i bransjen, spesielt når ein ikkje veit om tenestene vi tilbyr er samanliknbare, peikar han på.
Svanholm er samtidig ueinig i at dagens gravferdsbransje driv uetisk.
– Vi har rundt 6-800 kroner i timebetaling, det gir ikkje akkurat kjempestor forteneste.
Nav
Han har gått gjennom tilbodet på nettsidene til Verd gravferdsbyrå og stiller seg spørjande til om dei eigentleg tilbyr den same tenesta. Svanholm viser til at dei er opptekne av å gi dei pårørande informasjon om økonomiske stønader dei kan har rett på, til dømes frå Nav og fagforeiningar.
Annonse
– Familiar kan stå i fare for å gå glipp av pengar dei har rett på dersom dei ikkje fremjar krav om pengane innan seks månader, seier Svanholm.
Dagleg leiar Henrik Tveter i Verd begravelse forsikrar derimot om at dei vil hjelpe til med alt av praktisk papirarbeid.
– Alt det dei andre byråa tilbyr av tenester, det gjer vi også. Misjonen vår er å forenkle og gjere gravferda litt lettare for dei pårørande. Så vil vi jobbe for å fremje digitalisering av alt av papirarbeid, slik at det står i stil til tida vi lever i.
Tilpassing avgjerande
Eitt av argumenta frå gründerane bak Verd gravferdsbyrå, er at dei ønskjer å vere svært tilpassingsdyktige, samtidig som dei tilbyr ein ferdig pakke.
– Vi vil gi folk tilbodet om enkle pakkeløysingar og samtidig vise at der er ein fleksibilitet når ein utformar ein gravferdsseremoni. Ein kan bruke seremonileiar i staden for prest og ha gravferda ein annan stad enn i kyrkja eller eit kapell, forklarer Henrik Tveter.
Men at bransjen frå før av er dårleg på tilpassing, går Lars Erik Svanholm ikkje med på.
– Vi tilpassar alltid ut ifrå ønska til den avdøde og familien. Det er nettopp derfor få tidlegare har lykkast med ferdige pakketilbod. Det finst så mange ulike ønske og lokale tradisjonar som varierer frå landsdel til landsdel, ja gjerne frå bygd frå til bygd også, seier han.
Annonse
Svanholm meiner det er to ting som utmerkar seg som viktige for dei pårørande: At dei kjenner seg trygge og får god hjelp, og at dei samtidig får ei minnestund som har den rette forma for den avdøde.
– I gamle dagar måtte dei fleste innfinne seg med kva presten ville. No er det slik at viss den avdøde likte jazz, blir det jazzmusikk i gravferda. Viss den avdøde var medlem i ein motorsykkelklubb, blir det klubbemblem på kista.
– Uoverkomeleg utgift
På Grorud i Oslo har prest Vibeke Bergsjø Aas erfaring med gravferdsbyrå i alle prisklasser. Ho har til gode å samarbeide med eit byrå som slurvar.
– Byråa er viktige støttespelarar både for prestar og pårørande. Alle eg har møtt har vore respektfulle ovanfor dei pårørande. Eg synest det er fint med konkurranse i bransjen og at det er mogleg å velje rimelegare alternativ, seier ho.
Aas peikar på at same kva løysing ein går for, er det uansett dyrt å betale for ei gravferd. I bydel Grorud møter ho mange som har dårleg råd. Då kan det å få ei ekstra rekning i samband med ei gravferd verke nesten uoverkomeleg, sjølv om den berre er på 10.000 kroner. Samtidig er ho oppteken av at gravferdsbransjen sysselset mange, bedriftene skal gå rundt og dei som jobbar der må få ei anstendig lønn.
– Enkelte prestar tek til orde for at kyrkja bør ordne med alt rundt gravferdene sjølv. Men det blir ei alt for omfattande oppgåve, meiner ho.
Aas er glad for at det finst ulike alternativ, men usikker på om folk som nettopp har mista nokon orkar å sitte og samanlikne prisar.
Annonse
– Eg trur det er bra at folk blir klar over at dei kan velje. Samtidig er nok denne diskusjonen mest relevant i dei store byane. På bygda er det heilt andre prisar og eit meir avgrensa utval av byrå.
