Daniel (28) meiner kristne er for lite klimaengasjerte: – Gjer forkynninga mindre truverdig
– Mange har nok ei førestilling om at misjon og klima ikkje lar seg foreine, men det er feil, seier den kristne fysikaren, Daniel Schjelderup.
Klimatrusselen aukar stadig. Nyleg kom FN med endå ein dyster rapport.
No ønsker eit nytt, tverrkyrkjeleg nettverk å mobilisere kristne til å engasjere seg.
Denne helga inviterer dei til temadag om klima og kristen tru i Salem misjonskirke i Bergen.
– Heile Bibelen skrik til oss at dette er noko vi må bry oss om, seier Daniel Schjelderup.
Ønsker endring
Schjelderup er fysikar, vikarlærar og ein av initiativtakarane til den nyoppretta kristne miljøorganisasjonen, Tverrkirkelig nettverk for vern om skaperverket.
Den starta med at ei gruppe kristne samla seg rund éin felles hjartesak: Å auke engasjementet for klimaet i kristne miljø.
Schjelderup meiner nemleg kristne engasjerer seg altfor lite.
– Det er rart. For når klimakrisa råkar dei fattigaste i verda, så gjer jo det at forkynninga vår blir mindre truverdig dersom vi ikkje bryr oss om den, seier han.
Schjelderup sit i eldsterådet i kyrkja han tilhøyrer, Bethel, og studerer samtidig teologi ved sidan av vikarjobben.
Han trur mange kristne har vektlagt misjonsbefalinga, men gløymd det diakonale ansvaret overfor jorda. Det kan, seier fysikaren, skuldast ei forkynning som knapt har tatt opp temaet til fordel for misjon og kristent arbeid.
– Mange har nok ei førestilling om at desse sakene ikkje lar seg foreine, men det er feil, seier han.
Schjelderup meiner nemleg menneske har eit gudgitt og bibelsk ansvar for å ta vare på jorda.
Kva forsking skal ein stole på?
Den 28-år gamle fysikaren trur det finnest ein viss klimaskepsis i enkelte kristne miljø. Difor snakka han til dei cirka 40 frammøtte om klimaforsking og kristen tru.
I foredraget argumenterte han for at kristne har gode, kyrkjehistoriske grunnar til å høyre på klimaforskinga. Naturvitskapen har nemleg kristne røter.
– Kristne burde gått framfor i denne saka, men har enda opp med å dilte etter, seier han.
Schjelderup seier det viktigaste vi kan gjere er å så godt som mogleg prøve å leve klimavennleg.
– Kva gjer du sjølv for å spare miljøet?
– Eg har begynt å ete mindre kjøt, å kjøpe mindre nye kler og å fly sjeldnare. Men vi bør ikkje berre leve klimavenleg, vi bør også vere forbilde som bidrar til å endre haldningar, seier han.
– Ein naturleg del av trua
Idun Fjeld er aktiv i den pinsekarismatiske forsamlinga Salt og studerer sosialantropologi på Universitetet i Bergen. Ho har lenge sakna kristent engasjement for skaparverket.
På vidaregåande var ho nemleg aktiv i AUF. Der var klimasaka ein av hjartesakene hennar. Så då ho vart kristen, undra ho seg over kvifor temaet ikkje fekk større plass i kyrkja.
– Eg føler det er ein ganske essensiell del av trua mi. Det første som står i Bibelen er jo at vi er kalla til å ta vare på jorda, seier ho.
Også Fjeld trur enkelte kristne har ein viss klimaskepsis.
– Det har nok å gjere med at svært få kristne leiarar går framfor som eit godt døme når det kjem til klimasaka. Når dei forbilda du har ikkje inspirerer til vern av skaparverket, er det jo klart at ein oppfattar det som mindre viktig, seier 24-åringen.
– Kva endringar håpar du på?
– Eg håpar det kan bli ein meir naturleg del av gudstenesta, bønnene vi ber og småfellesskapa våre. Det er jo mange kristne leiarar her i dag, så kanskje dei får ein «push» til å bry seg meir, seier ho.
Bibelsk klimaengasjement
Det er dei kristne organisasjonane NORME, Tent og Tverrkirkelig nettverk for vern om skaparverket som arrangerer temadagen om klima og kristen tru.
På talarlista står fleire profilerte kristenleiarar.
Ein av dei er teolog Karl Inge Tangen. Han er forskingsleiar på Høgskolen for ledelse og teologi (HLT). Då Dagen møter han, har han nettopp komme til Bergen med nattoget frå Oslo.
– Eg er ingen aggressiv klimaaktivist, men som ein engasjert kristen prøver eg å leve klimavenleg og trur også at politisk påverknad er viktig, seier han.
Tangen meiner Bibelen er tydeleg på at kristne menneske har eit særleg ansvar når skaparverket står for fall.
– Vi er sett til å gjenopprette Guds rike på jorda. Det inneber mellom anna at vi skal be for sjuke og forkynne evangeliet, men det betyr også at vi skal engasjere oss for ei skada jord, seier han.
I foredraget sitt, trakk teologen fram den gammaltestamentlege historia om Sodoma og Gomorra for å illustrere korleis Bibelen reint konkret snakkar om temaet.
– Sodoma gjorde ikkje berre overgrep mot fattige, men også mot skaparverket. Før Gud dømde byen, var den var i ferd med å bli ein ørken. Det er eit symbol på kva som skjer når menneske overforbruker, seier han.
Pinserørsla og klima
Ved sidan av jobben på HLT, er Tangen medpastor i pinsekyrkja Filadelfia Oslo.
Der har han vore i 28 år.
For tre år sidan kunne Dagen avdekke at kristne var meir bekymra for klimaet enn befolkninga elles. Pinserørsla var likevel det minst bekymra kyrkjesamfunnet.
– Kva trur du er årsaka til det?
– Det er vanskeleg å seie, men denne undersøkinga fortel noko om at mitt eige kyrkjesamfunn har eit stort behov for å snakke om klimaet, seier han.
– Det er fleire pinseprofilar til stades her i dag. Er klimaengasjementet i pinserørsla i ferd med å endre seg?
– Eg har i alle fall blitt meir bevisst på det, men eg trur det er dei unge mellom oss som bidrar mest til å skape engasjement. Eg trur dette må vekse fram nedanfrå, for eg ønsker heller ingen miljøfariseisk aktivisme som kan splitte kyrkja, seier han.