Guro, Mats og sonen (1) bur på 18 kvadratmeter
— Det var veldig mange som var skeptiske til om det ville gå med barn, seier ekteparet.
I ei lita bygd på Sørlandet har Guro og Mats Herman Aunevik sett frå seg huset sitt. Om dei skulle ombestemme seg, kan dei feste huset på eit hengerfeste og køyre det til ein annan stad.
Dei har hive seg på mikrohus-trenden.
Mikrohus er hus på under 40 kvadratmeter, og Aunevikfamilien sitt er plassert på ein tilhengar.
Økonomisk fridom
For nokre år sidan budde ekteparet på Sandane i Gloppen kommune i Vestland. Huset dei budde i var alt for stort til deira bruk.
— Det var få bustadar på leigemarknaden der, så vi måtte bu i eit hus med seks soverom og to bad. Det var iskaldt på vinteren, fortel ekteparet.
Både Guro og Mats Herman er frå Sørlandet, og dei visste at dei ville flytte tilbake etter kvart. Bustadkjøp var difor ikkje aktuelt. Trudde dei.
Bygger sjølv
— Ein dag kom vi over nokre studentar som hadde bygd seg mikrohus. Mikrohuset ville gjere det mogleg å bu enklare samstundes som ein var litt friare økonomisk, forklarar Guro.
Dei sa til seg sjølve at viss dei klarte å bygge seg mikrohus, skulle dei gjere det. I mai byrja dei å planlegge huset og Mats Herman teikna det i eit 3D-modelleringsprogram.
Hengaren huset vert frakta på kjøpte dei frå Nederland. Bygginga gjorde dei sjølv.
— No er det nokre firma som bygger mikrohus i Noreg, men då vi bygde vårt var det eigentleg ingen.
Dei henta inspirasjon til løysingar og materiale frå YouTube. Det er dei ikkje åleine om. Reisekanalen «Living Big In A Tiny House» på YouTube viser intervju med eigarar av mikrohus, og videoane har blitt sett nesten 600 millionar gongar.
Lite byggeerfaring
— Har de gjort noko liknande bygging tidlegare?
— Ikkje eigentleg. Då eg var liten bygde eg mitt eige anneks, seier Mats og ler.
Dei kunne ikkje gå på tradisjonelle byggvaresenter og få råd, då det er eit veldig utradisjonelt bygg. Paret forklarar at ein må tenkje på vekt, breidde og høgde heile tida.
— For at alt skal vege under 3,5 tonn må alt byggast med tanke på vekt. Vi har aluminiumskledning som er lettare enn vanleg tre. Reisverket er stålstendarar og kledninga innvendig er tynn poppel kryssfiner, forklarar han.
Lett å kjøpe, vanskeleg å selje
Alle materiala fekk dei kjøpt på den lokale byggevareforhandlaren, så det var ingen problem med innkjøp. Sal var det verre med.
Når ein skal flytte frå eit hus med seks soverom til eit mikrohus på 18 kvadratmeter, seier det seg sjølv at nokre ting må vekk.
— Det er lett å skaffe seg ting, men ein brukar mykje tid på å kvitte seg med ting som ein ikkje har brukt, seier Guro.
Prosessen var ein tankevekkar for ekteparet.
Ikkje plass til å kjøpe mykje
— Då vi rydda gjennom alle tinga våre, fekk vi eit heilt anna forhold til ting og forbruk. I eit mikrohus har ein ikkje plass til å kjøpe mykje, eller bytte ut ting.
Mikrohuset vart starten på ein meir miljøvennleg livsstil. Dei er likevel klare på at dei ikkje er perfekte.
— Det er ikkje nokon glorie her, men eg trur at det er lettare å leve meir berekraftig om ein byrjar med eitt bevisst val, seier Guro.
Ekteparet ser likskapstrekk mellom ein miljøvennleg livsstil og det kristne forvaltingsansvaret.
— Eg føler at det ikkje er mykje fokus på miljø i kristne kretsar, men Bibelen seier at vi skal forvalte jorda og ressursane. Vi er kristne og kjenner at vi har ein del av det ansvaret, seier ho.
Guro Aunevik ynskjer meir fokus på miljøet i kristne samanhengar.
— Det handlar om medmenneskelegheit òg. Vi greier oss sikkert fint uansett kva som skjer, men det er andre i verda som ikkje gjer det. Vår velstand skal ikkje gå ut over andre sitt livsgrunnlag. Det er ein kristen tanke som ligg i botn.
Tøybleier og brødsmular
På instagrammen deira @mikrohuset, legg Guro og Mats Herman ut tips til korleis ein kan leve meir miljøvennleg. Eitt av tipsa er å bruke tøybleier.
Oslo kommune skriv på nettsidene sine at eitt barn produserer eitt tonn bleieavfall i løpet av bleieperioden. Framfor å kaste bleiene sine, vaskar ekteparet tøybleiene til sonen i vaskemaskina i mikrohuset.
Andre tips er å kutte opp tørt brød, male det i blenderen og bruke i ny brøddeig. Bestefar si gamle helsetrøye vert klippa opp og brukt som tøypose til frukt i lausvekt. Og alle barnetinga er kjøpt brukt eller arva.
— Det fungerer heilt supert å gjere det slik, seier Guro.
Ikkje valt vekk noko
Men sjølv om familien gjer enkelte ting annleis enn mange andre familiar, er det mykje som er likt.
Dagenjournalisten vert overraska over kor mykje dei har funne plass til i mikrohuset. Her har sørlendingane vaskemaskin, badekar, gjestehems og ei takke til svelesteiking.
— Kva har de valt vekk ved å bu i minihus?
— Vi var opptekne av at vi skulle ha alt vi trengde i huset. Viss ikkje ville vi blitt leie etter to månadar. Vi føler ikkje at vi har valt vekk noko.
Det har likevel vore eit sakn å ha besøk av mange vener, seier ekteparet. Dei vert nøydd til å tenkje kreativt om dei vil møte mange.
— Bursdagar feirar vi i gapahukar eller i hagen og gjestar søv i telt. Foreldra mine overnatta i telt då vi budde på Sandane og treivst godt med det, seier Guro.
Funksjonelt
Mikrohuset står på kanten av tomta til Guro sine foreldre. Ved inngangsdøra har dei ei sofagruppe under eit stort vindauge. Til høgre for døra har dei ein vedomn som gjev god varme på vinteren.
Tre vedkubbar varmar opp heile huset, ifølgje paret.
Det er ein hems på kvar side av huset. Hovudhemsen er 2,50x2,20 meter og gjestehemsen er 1,40x2,10 meter. Det er plass til to gjestar.
Manglar eit roterom
Ekteparet trur at kven som helst kunne budd i eit mikrohus, men at det ikkje hadde vore lettvint for alle.
— Vi er nok typen personar som synest livsstilen er veldig fin. Vi er ofte ute på tur og toler kvarandre mykje utan å bli leie av kvarandre, seier Guro.
— Det kjem veldig an på livssituasjon òg. Ein må ha tomteplass, få kjøpt seg vogn og ein må tørre å satse, skyt Mats Herman inn.
Alt dette hadde ekteparet på plass før sonen vart fødd. Dei er ikkje sikre på om dei hadde byrja ein liknande byggeprosess med barn.
— Prosessen hadde kosta mykje meir med barn, seier Mats Herman.
Bur som mormor
Då Guro fann ut at ho var gravid, måtte ekteparet vurdere om dei kunne fortsetje å bu i mikrohus. Mange hadde meiningar om det.
— Det var veldig mange som var skeptiske til om det kom til å fungere med barn, og då vart vi litt skeptiske sjølve. Vi fann likevel ut at vi ville prøve, og det har gått over all forventning.
Foreldra har full kontroll på kvar sonen er til ein kvar tid, og han har nok plass å krype på. Alle tre søv oppå den eine hemsen. Mormora hennar synest ikkje det er noko rart, ifølgje Guro.
— Det var slik dei gjorde det før. Mormor budde i eit kjempelite hus med åtte stykk. I 2021 er vi van med stor plass og at alle barn må ha sitt eige soverom, men det går heilt fint utan.
Same kvardagen
Kvardagen deira har ikkje endra seg så mykje etter dei flytta inn i mikrohuset, seier sørlendingane.
— Vi går på jobb, kjem heim og så plar det å vere noko som skjer på ettermiddagstid. Etter det er vi innstilt på å slappe av.
I byrjinga av pandemien var begge heime heile dagen og det var dårleg vær. Då merka dei at dei hadde liten plass å bevege seg på.
— Viss ein skulle ut og jogge, så gjorde ein det på forskjellig tidspunkt, seier dei og ler.
Manglar eit roterom
— Kva er nedsidene ved å bu i minihus?
— Alle har lyst på eit roterom, men det har vi ikkje plass til her. Ein må behandle rotet heile tida. Når ein kjem heim frå tur, vert det kaos i heile huset. Spesielt med unge blir det fort grisete, svarar dei.
Ekteparet synest ikkje det er eit problem å vere mykje saman på liten plass. Om ein vil vere åleine, tek ein seg berre ein tur ut, seier dei.
— Vi lever veldig tett og trivest med det, men viss ein vert fort lei av kvarandre eller treng mykje åleinetid i ekteskapet, så er ikkje mikrohus det beste.
Ikkje for alltid
Ekteparet har ikkje planar om å bu i mikrohuset for alltid. Dei kjem ikkje til å bu i mikrohus med meir enn eitt barn, seier dei. Då vil dei heller finne seg eit hus i nærleiken.