Filosof trur fordommar gjer det vanskelegare å stå fram som kristen
– Du vil ikkje at dei du et lunsj med kvar dag skal assosiere deg med noko «dumt».
Nyleg skreiv Dagen om ein ny teikneserie som baserer seg på Sofies Verden frå 1991.
Faktasjekkar Bjørn Are Davidsen meinte den bygger opp under fordommar mot kristendommen gjennom fleire faktafeil.
Forlaget, Aschehoug, forklarte at dei hadde kjøpt teikneserien frå eit anna forlag og ikkje kunne endre den utan vidare.
Likevel ville dei sjå på kritikken med tanke på «eventuelle reine faktafeil».
No får Davidsen støtte frå filosofiprofessor Torstein Theodor Tollefsen ved Universitetet i Oslo.
Kunnskapsløyse
Dei siste par månadene har Tollefsen kjent eit stadig større behov for å diskutere i kommentarfelta på Facebook.
– Eg ønsker å rette opp misoppfatningar om kyrkjesamfunn og kristendommen, seier han.
Då han las om Davidsens faktasjekk, trefte det ei nerve:
– Kva meiner du med at det er mykje kunnskapsløyse om kristendommen i våre dagar?
– Det er ein utbreidd fordom at kristendom og seriøs, vitskapleg tenking er som eld og vatn. Ein tenker at kristendommen ikkje har ført med seg noko av verdi, men berre har vore ei undertrykkande makt som motset seg kunnskap, seier han.
– Kvar møter du desse fordommane?
– I avisspalter, kommentarfelt, diskusjonar og så vidare. Eg blir heilt sett ut av kva folk trur på. Det er vanskeleg å sette seg inn i eit verdsbilde som skapar slike kunnskapslause idear, seier han.
Fordommar
Tollefsen trur det særleg er to grupper som held slike misforståingar ved like.
På den eine sida, meiner han, har du ei gruppe kristne som får religionen til å framstå slik. Dei framstiller det som at jorda bokstavleg talt vart skapt på seks dagar, motset seg at eldgamle tekstar må fortolkast og trur at det er farleg å tenke for mykje.
På den andre sida har du ateistar som ikkje ønsker å undersøke dei faktiske kjeldene, og som tenker at heile Bibelen er meint bokstavleg og difor ikkje går opp med vitskapen.
Begge desse gruppene spelar vitskapen ut mot religionen, ifølge Tollefsen.
– Det svekker posisjonen til kristendommen, seier han.
– Kristne kvir seg
I 2019 kunne Dagen avdekke at éin av fire aktive kristne opplever det som vanskeleg å vere kristen i Noreg. Tollefsen trur slike «kunnskapslause fordommar», som han seier det, er ein del av problemet.
– Mange kristne kvir seg nok for å stå fram. Du vil ikkje at dei du et lunsj med kvar dag skal assosiere deg med noko «dumt», seier han.
Han meiner kristne bør vere meir opptatt av å gjere noko med situasjonen, men trur det er ei vanskeleg oppgåve.
– Det verkar ofte som at ingen liker å bli utfordra på det dei ikkje kan noko om; at dei heller vil forsvare seg enn å gå til kjeldene og undersøke dei faktiske forholda, seier han.
– Unødig motsetning
Øyvind Håbrekke er fagleg leiar i den kristne tankesmia Skaperkraft. Han trur Tollefsen til ein viss grad har rett i at fordommar mot kristendommen er utbreidd.
– Ein del oppfattar det slik at den ikkje kan samsvara med vitskapen, men mange er nok meir opplyste enn det, seier han.
Han forstår at slike fordommar kan få kristne til å ikkje seie noko høgt om trua si, men meiner det likevel er viktig å gjere det.
– Eg har respekt for at alle vel si eiga framtoning, men ved å stå fram som kristen, kan ein rette opp eventuelle misforståingar og vise at det ikkje er noko motsetnad mellom tru og fag.
– Kyrkja har bidratt til framveksten av vitskapen, og vi som kristne kan ta del i den vitskaplege vitelysta, seier han.