«Mirakelmannen» forvandlar menneskeliv: – Utruleg mange som treng hjelp
Gary Parker skulle berre prøve seg som kirurg på eit hospitalskip i nokre veker. No har han vore i same tenesta i over 35 år.
Etter ei så lang tid og tusenvis av vellukka operasjonar fekk 67-åringen tilnamnet «Mirakelmannen» av eit universitetsmagasin i USA – fordi han gjennom åra har hjulpe så mange pasientar med livsforvandlande inngrep.
Parker er amerikanar og starta karriera som tannlege før han vidareutdanna seg som spesialist i munn- og kjevekirurgi.
Jobbar utan løn
Han kunne hatt ein lukrativ jobb, ein solid pensjon og eit komfortabelt liv i heimlandet, men valde i staden å hjelpe lutfattige menneske i Afrika. Brorparten av karriera har han virka for den kristne hjelpeorganisasjonen Mercy Ships.
Parker er ein av fleire lækjarar som utfører kjevekirurgi i delar av verda der helsetilbodet er elendig og mange heilt vantar tilgang på kirurgi eller noka form for legehjelp. Mercy Ships hjelper på situasjonen ved å liggje til kai med skipa sine i månader om gongen i land i Vest-Afrika som det no er det spesialbygde hospitalskipet Africa Mercy som trafikkerer.
Mercy Ships har sidan 2003 vore ein sjølvstendig organisasjon, men var frå starten i 1978 ein del av Youth With A Mission (Ungdom i Oppdrag). Ingen som jobbar der, får løn. Inntekta må dei syte for sjølv, og det vanlege er at kyrkjelydar, vener og kjende stør dei i tenesta, eller dei lever på pengar dei har lagt seg opp.
Slik er det òg med dei som vier seg til å jobbe på hospitalskipa for Mercy Ships. Ingen får betaling frå organisasjonen. Tvert om betalar dei sjølve for reise og opphald.
Dr. Parker har vore med på store delar av Mercy Ships si ferd. I meir enn 35 år har han arbeidd på hospitalskip, først på legendariske Anastasis og frå 2007 på Africa Mercy.
Vart kirurg
Som student hadde Parker eit kort opphald ved avdelinga for munn- og kjevekirurgi ved universitetet i Los Angeles i California (UCLA). Det vekte tanken om å bli kirurg.
– Eg såg menneske med alvorlege skader i andletet etter bilulukker og andre traumatiske hendingar og vart imponert over korleis ein kunne lappe dei saman att. Det var overraskande for meg å sjå kor bra resultatet vart og kor godt pasientane fungerte berre ein månad seinare, fortel Parker på telefon til Kristelig Pressekontor.
Han valde å bli kirurg, og ein overlege inspirerte han til å vie seg til arbeid blant fattige. For å utvikle seg fagleg reiste han til det nordlege Wales der han vart verande i fem år. Det var fyrste gongen han vart merksam på arbeidet Mercy Ships driv.
– Då eg høyrde om Mercy Ships, trefte det ei nerve hjå meg. For folk i Vesten manglar ikkje kirurgar, og eg forstod at kunnskapen min kunne forbetre livskvaliteten for folk som ikkje hadde nokon slik tilgang, fortel doktor Parker vidare til KPK.
Den fyrste reisa var med Anastasis til Mexico i 1986, ein tur der han vart hardt prøva.
– Eg ville berre undersøkje kva det gjekk ut på, fortel han.
Men det skulle bli svært mykje meir enn ein testrunde. 35 år seinare arbeider han framleis for Mercy Ships og syter for gratis kirurgi til pasientar som verkeleg treng det. Dessutan fann han kona si, Susan, om bord. Dei har to barn som har vakse opp på ulike Mercy Ships-fartøy.
Enorme svulstar
Parker handsamar pasientar med ulike misdanningar. Han opererer leppe- og ganespalter, fjernar svulstar og rekonstruerer vansira andlet etter infeksjonar og brannskadar.
Ofte er det stor skam forbunde med slike lidingar. Når ein svulst veg fleire kilo og gir frå seg puss som luktar, vert pasientane ofte utstøytte og påført endå større lidingar.
– Trygg kirurgi til rett tid og til ein pris dei kunne betale, hadde gjort at dette ikkje skapte store problem, men når svulstar får vekse, kan dei i verste fall kvele pasienten, seier Parker.
Undervegs har han innsett kor viktig arbeidet er for dei som får hjelp.
– Det finst aldri nok ressursar eller tid. Vi er ti månader i kvart land, men det er så utruleg mange som treng hjelp. Trongen er alltid større enn tilbodet. Det er berre å stå opp kvar morgon og gjere det beste ein kan. Éin dag og éin pasient om gongen, seier veteranen som med åra har hjulpe tusenar og etter kvart fekk det medisinske hovudansvaret om bord.
Følgde hjartet
Han fortel om ei kvinne som hadde gått mange kilometer for å møte helseteamet deira.
– Ho hadde infiserte svulstar på nakken og i bakhovudet og sat langt vekke frå dei andre. Ei av våre folk gjekk forbi og kjende ei intens lukt. Ho hadde berre lyst til å fjerne seg, men hjartet sa noko anna, så ho gjekk bort til kvinna og la handa på skuldra hennar og sa: «Uroa deg ikkje. Lækjarane og sjukepleiarane vil ta imot deg. Du er grunnen til at vi er her.»
Etter operasjonen fekk kirurgen høyre kor viktig berøringa hadde vore.
– Kvinna fortalde at ingen i landsbyen hadde teke på henne på meir enn ti år. Operasjonen forvandla livet hennar heilt. Så der ser du kor viktig det er å følgje hjartet sitt i staden for nasen, seier dr. Parker.
– Unik
Han utfører ikkje berre operasjonar, men underviser også lokalt helsepersonell.
– Der er Parker heilt unik. Han er så tolmodig og utruleg flink med dei som skal lærast opp. Eit skikkeleg førebilete, seier norske Bowie Buverud som er rekrutteringsansvarleg for Mercy Ships Norge og har jobba på same skipet som Parker fleire gonger. Han er imponert over offerviljen og dei medisinske resultata folk som Parker oppnår.
Han seier det òg er langt lettare å rekruttere helsepersonell enn handverkarar.
– Folk som trengst til teknisk arbeid, er ekstremt vanskelege å rekruttere. Det verkar heilt framandt for mange å jobbe utan betaling. Det ligg mykje lettare for folk med helsefag. Dei har vald yrket sitt fordi dei vil hjelpe andre, seier Buverud som sjølv har skipsverftsbakgrunn.
Skaper von
Parker seier den største utfordringa er å få helsepersonellet ut til dei som treng dei.
– Reisa til eit større sjukehus kan ofte krevje alle pengane ein familie har, men dei får det endå verre om dei ikkje får hjelp. Folk treng von. Éin ting er å halde ein peptalk for å vekkje vona i ein landsby der dei har freista å forbetre tilhøva utan hell i årevis. Det kan ofte bli møtt med apati. Men når nokon vert behandla for grå stær, ein svulst eller hareskår, vekkjer det von. Det vert noko påtakeleg som folk kan stelle seg til, seier Parker.